TÜRKİYE’NİN DÜNYA’DAKİ YERİ
TÜRKİYE’NİN DÜNYA’DAKİ YERİ İstanbul, 31.01 2020
Değerli Dostlar,
Dünya üzerinde 200’e yakın ülke var. Bunlardan 27’ si Avrupa Birliği üyesi ilginç bir olgu ile karşılaştım. Bu olguyu ve bende uyandırdığı düşünceleri sizlere iletmek isterim. Bu çerçevede, birçok konuda ülkemizin dünya genelinde % 1’in dolaylarında oranlara sahip olduğunu gözlemledim. Buna göre Türkiye’nin dünya’daki yerinin ya da payının %1 olarak değerlendirebileceğimizi düşünüyorum!
%1 oranı önemli bir siyasi ve ekonomik büyüklüğü ve gücü gösteriyor. Hem abartmamalı, hem de küçümsememeliyiz. Büyüklük ve gücümüzün farkında olmalıyız ama yeterli olmadığını da bilmeliyiz. Öte yandan, farklı alanlar dikkate alındığında % 1 oranının önem derecesi de değişmektedir. Bazen yeterli, başka bazı alanlarda da yetersiz görülebilecektir.
Bugün için dünyanın 19. büyük ekonomisine sahip olarak G 20 grubu içinde yer alsak da bu durumumuzun kaybedilmesi ihtimali mevcuttur. Daha çok ülkemizin ve nüfusumuzun büyüklüğünün sonucu olan bu durum özde büyük önem sağlamasa da psikolojik açıdan olumlu . , hukukun üstünlüğü, adalet, insan hakları, basın ve ifade özgürlüğü, şeffaflık, çevreye saygı, eğitim ve insani gelişmişlik, sağlık hizmetleri, teknoloji gelişimi, güneş enerjisi, elektrik ve elektronik ürünler üretimi ve ihracatı, tarım ve temel gıda maddelerinde kendine yeterlik gibi konularda birçok yeterli düzeyde olduğumuz söylenemez. Uluslararası kurumlar tarafından yapılan ortaya konan veriler bu alanlarda 200 ülke arasında pek ön sıralarda yer alamadığımızı gösteriyor. Tüm bu alanlarda özel çaba göstermemiz gerekiyor. Başarılı olursak söz konusu %1’in oranının daha yükseklere ulaşacağına ve bunun için her türlü olanağa sahip olduğumuza inanıyorum.
Tüm dost ve arkadaşlarımın, çeşitli alanlarda neler yapılabileceğini değerlendirerek, halinde bana bunların konular itibariyle derlenmesi, yararlı bir çalışma olabilecektir. Bu suretle, son aylarda evlere kapatılan, genellikle aktif hayattan ve siyasetten fiilen çekilmiş olan, 65 yaş üstündeki bizlerin ülkemizin sorunlarının çözümü ve atılım yapılması için neler düşündüğünü ve tasarladığını gösteren bir belge taslağı ortaya çıkabilir. Umarım bu önerim ilgi çeker.
Selam ve sevgilerimle,
İstemi Parman
DÜNYA VE TÜRKİYE İLE İLGİLİ TEMEL VERİLER
NÜFUS (milyon)
YÜZÖLÇÜMÜ (km2)
NÜFUS YOĞUNLUĞU
DÜNYA
7.673 m. % 100 148.740.000 % 100 52 kişi/km2
TÜRKİYE
83 m. % 1.1 783.000 % 0,52 106 “
ÇİN
1.395 m. % 18,2 9.596.000 % 6,45 146 “
ABD
330 m. % 4.3 9.629.000 % 6.47 34 “
AB
446 m. % 5,9 4.476.000 % 3,00 117 “
Rusya 146m; 17.125 bin km2; 8,5 kişi/km2 , Brezilya 210 m; 8.515 bin km2; 25 kişi/km2,
Avustralya 25m; 7688 bin km2; 3,3 kişi/km2. (TÜRKİYE Dünyada 36. Yüzölçümü büyüklüğüne sahiptir)
ECONOMİ
GSYH (GDP) KİŞİ BAŞI GELİR İHRACAT itHALAT TİCARET DENGESİ (milyar usd) (nominal / PPP usd) * (milyar usd) (milyar usd) (milyar usd)
DÜNYA 87.800 % 100 11.442 / 16.924 18.708 % 100 19.048 % 100 – +
TÜRKİYE 761 % 0,87 9.126 / 28.424 172 % 0,87 201 % 0.92 – 29
ABD 21.345 % 24,3 65.297 = 65267 1.646 % 8,80 2.567 % 13,5 – 921
AB** 15.626 % 17,8 34.912 / 45.565 2.389 % 12,7 2.382 % 12,5 =
ÇİN 14.417 % 16,4 10.262 / 16.830 2.499 % 13,4 2.078 % 10,9 + 421
ABD+AB +ÇİN 51.388 % 58,5 ———- 6.534 % 34,9 7.027 % 36,9 —
Kaynak / DB ve DTÖ/ ITC
Veriler 2019 yılına aittir. Geçmiş ve gelecek yıllara ait veriler farklılıklar gösterebilir.
PPP Satın alma gücü paritesine göre kişi başı gelir
** AB üyelerinin kendi arasındaki ticaret dahil değildir. AB üyesi ülkelerin kendi aralarındaki ticaret dahil edilirse AB dış ticareti hacmi 11.000 milyar doları aşmaktadır (dünya ticaretinin yaklaşık % 30’u).
EK BİLGİLER
TÜRKİYE dünyada İHRACATTA 26, İTHALATTA , 31. Sırada.
TÜRKİYE dünya’da en çok ticaret açığı veren 10. ülke ( -29 myd)
TÜRKİYE’nin CORONA’lı 2020 yılnda genel ihracatı 169,5, ithalatı ise 219,4 milyar usd olmuş ve ticaret açığı, TL’nin değer kaybına rağmen 1 yıl önceki -29 milyardan -49,9 milyar dolara yükselmiştir.
TÜRKİYE 2019 yılında AB’nin ihracatında, ABD, İngiltere, Çin, İsviçre ve Rusya’dan sonra 6. Sırada ve Japonya, Kore, Brezilya, Hindistan, Avustralya ve Kanada gibi ülkelerin önünde yer almaktadır.
TÜRKİYE, aynı şekilde, AB’ne en çok ihracat yapan ülkeler arasında, Çin, ABD, İngiltere, Rusya , İsviçre ve Japonya’dan sonra 7. Sırada yer alıyor ve AB’ye Kore, Taiwan, Kanada, Hindistan, Brezilya gibi ülkelerden daha fazla ihracat yapıyor
2019 yılında, AB’ne ihracatımızın toplam ihracatımızdaki payı % 48’dir. İthalatımızın %37,3 ünü ise AB’den yapıyoruz ve AB ile ticaretimizde 7.273 my dolar fazla veriyoruz.
AB ile ilişkilerimizin ekonomik ve ticari öneminin yanı sıra siyasi açıdan da önemle değerlendirilmesi gerektiği de kuşkusuzdur.
En çok ticaret açığı verdiğimiz ülkeler ise b : Rusya, Çin ve ABD