Rusya’nın ülkesine saldırıları 117. gününde devam ederken, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Avrupa Birliği’nden (AB) ülkesinin adaylık statüsüne ilişkin gelecek haberle tarihi bir haftaya başladıklarını söyledi. Zelenski, bu nedenle özellikle bu hafta Rusya’nın saldırılarında artış beklediklerini belirtti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, gece yayımladığı video mesaj yoluyla yaptığı açıklamada, “AB’den Ukrayna’nın adaylık statüsüne ilişkin gelecek haberle gerçekten tarihi bir haftaya başlıyoruz” dedi. Bu konuda AB Komisyonundan zaten olumlu bir sonuç aldıklarını aktaran Zelenski, “1991’den bu yana Ukrayna için şu anda beklediğimiz kadar çok az önemli kararın alındığını herkes biliyor. Eminim ki sadece olumlu bir karar tüm Avrupa’nın çıkarına olacak” diye konuştu. Zelenski ayrıca, Ukrayna’nın AB’ye adaylık statüsüne ilişkin kararın alınacağı bu hafta Rusya’dan ülkesine yönelik düşman faaliyetlerinin artmasını beklediklerine de işaret ederek “Ve sadece Ukrayna’ya değil, diğer Avrupa ülkelerine de karşı. Hazırlanıyoruz ve hazırız. Ortaklarımızı uyarıyoruz” dedi. AB Komisyonu 17 Haziran’da, Ukrayna’ya “aday ülke” statüsü verilmesi yönünde görüş bildirmişti. AB Komisyonunun görüşü, 23-24 Haziran’da düzenlenecek AB Liderler Zirvesi’nde üye ülkelerin oluşturduğu AB Konseyine sunulacak. UKRAYNA: SAVAŞTA ÖLEN RUS ASKERİ SAYISI 33 BİN 800 OLDU Ukrayna Genelkurmay Başkanlığının açıklamasında 24 Şubat’tan bu yana süren savaşta hayatını kaybeden Rus askeri sayısının 33 bin 800’e çıktığı kaydedildi. Rusya Savunma Bakanlığından 25 Mart’ta yapılan açıklamada, Ukrayna’da 1351 Rus askerinin öldüğü duyurulmuştu. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığ’ından yapılan bir diğer açıklamada ise Rus birliklerinin Donetsk yönündeki saldırılarının Severodonetsk ve Bahmut kentleri sınırında yoğunlaştığı bildirildi. Özellikle saldırıların havadan yapılmaya devam ettiği kaydedilen açıklamada, “Savaş, Severodonetsk şehrinde tam kontrol sağlamak için devam ediyor” denildi. Bunun yanı sıra Harkiv şehri ve çevresinde de bombalı saldırıların arttığı ve şu anda 5 deniz füzesinin Ukrayna topraklarındaki hedefleri vurmak için hazırda beklediği de aktarıldı. Ukrayna savaşı sonrası ağır yaptırım uygulanan Rusya, indirimli petrol satışıyla Çin’in en büyük tedarikçisi haline geldi. Rusya’dan Çin’e yapılan petrol ihracatı mayıs ayında bir önceki yıla göre rekor seviyede yüzde 55 arttı. Rusya böylece Çin’in en büyük tedarikçisi olan Suudi Arabistan’ın yerini aldı. Çin, Covid-19 etkisi ve yavaşlayan ekonomiye karşın Rusya’dan petrol alımını artırdı. Avrupa ve ABD’nin Rus petrolüne yönelik yaptırım kararları sonrası Çin devlet petrol şirketleri, ciddi indirim uygulaması ile Rus petrolüne yöneldi. Çin Genel Gümrük İdaresi’nden alınan verilere göre, Doğu Sibirya Pasifik Okyanusu boru hattı ve deniz yoluyla yapılan sevkiyatlarla Rusya’dan geçen ay yaklaşık 8,42 milyon ton petrol ithalatı yapıldı. Böylece 7.82 milyon ton petrol ithalatı yapılan Suudi Arabistan Çin’in en büyük tedarikçisi unvanını Rusya’ya kaptırmış oldu. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e ülkesinin Rusya’ya egemenlik ve güvenliğiyle ilgili konularda destek verdiğini bildirdi. Çinli liderin Putin’le yaptığı telefon görüşmesinde “bütün taraflar Ukrayna krizinde uygun bir anlaşmayı sorumlu bir şeklide zorlaması gerektiğini” ifade etti. Görüşmeyle ilgili Kremlin’den yapılan açıklamada Putin’in Ukrayna’daki durumla ilgili temel değerlendirmelerin ana hatlarını çizdiği, Şi’nin ise dış güçler tarafından güvenliğine karşı yaratılan zorluklar karşısında Rusya’nın temel ulusal çıkarlarını korumak için yaptığı eylemlerin meşruiyetini dikkate aldığı belirtildi. Çin, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısını işgal olarak nitelendirmiyor ve eleştirmeyi reddediyor ancak bir savaş istemediğini de belirtiyor. NATO ve Batılı ülkeler ise Çin’i Moskova’yı saldırılara teşvik etmkle suçluyor. ABD Başkanı Joe Biden, Rusya ile savaşta olan Ukrayna’ya 1 milyar dolarlık yeni güvenlik yardımında bulunacaklarını duyurdu. Biden, yaptığı yazılı açıklamada bugün Ukrayna Devlet Başkanı Vlodomir Zelenskiy ile bir telefon görüşmesi yaptığını ve Rusya ile devam eden savaşı ele aldıklarını kaydetti. Bu yardımlar arasında, ağır silahlar, kıyı savunma silahlarının yanı sıra Ukrayna’nın Donbas’taki savunma operasyonları için gerekli gelişmiş füze sistemleri için cephanelikler yer alacak.” ifadesini kullandı. İsviçre, üretimine katkı sağladığı silahların Ukrayna’ya gönderilebileceğini açıkladı İsviçre hükümeti, başka ülkelerin ürettiği ancak İsviçre’ye ait parçaların da bulunduğu silah ve askeri araçların Ukrayna’ya gönderilmesinin ülkenin tarafsızlığına zarar vermeyeceğini açıkladı. İsviçre hükümeti, daha önce Danimarka’ya sattığı İsviçre yapımı askeri araçların Ukrayna’ya gönderilmesine izin vermeme kararına gelen tepkiler üzerine açıklamada bulundu. Açıklamada, “Harp malzemelerinin montaj parçası veya yedek parça halinde Avrupa’daki silah firmalarına gönderilmesi, daha sonra Ukrayna’ya yollanacak olması halinde bile mümkündür.” ifadesi kullanıldı. Bu kapsamda İsviçre’nin yapımına katkıda bulunduğu silah ve askeri araçların, “nihai üründeki İsviçre menşeli parçaların yüzde 50’nin üzerinde olmaması şartıyla” üçüncü bir ülkeye gönderilmesine izin verildiği bildirildi. Satılan yüzde 100 İsviçre yapımı mühimmatın üçüncü ülkelere gönderilmesinin ise bu ülkenin tarafsızlığına zarar vereceği belirtildi. Uluslararası olaylar ve çatışmalar karşısında tarafsız tutum sergileyen İsviçre, yabancı ülkelere ihraç ettiği askeri mühimmatın üçüncü ülkelere gönderilmesi için izin isteme şartı koyuyor. ABD’ye silah sevkiyatları tepkisi Peskov, ABD’nin Ukrayna’ya yönelik yeni silah sevkiyatlarına ilişkin, “ABD’nin kasıtlı bir şekilde ve özenle ateşe benzin döktüğüne inanıyoruz. ABD son Ukraynalı kalana kadar Rusya ile savaşma çizgisine bağlı durumda.” değerlendirmesinde bulundu. Ukrayna’ya yönelik silah sevkiyatlarının barış görüşmelerine katkı sunmadığını belirten Peskov, ABD’nin bu yöndeki planlarına olumsuz yaklaştıklarını söyledi. Peskov, ABD’nin Ukrayna’ya “Çoklu Roketatar Sistemi” adı verilen uzun menzilli füzeleri sevk etmesi halinde Rusya’nın tepkisinin ne olacağına yönelik soruya, “En kötü senaryolar hakkında konuşmayalım.” diye cevap verdi. Avrupa’da gaz endişesi büyüyor: Almanya kömüre geri dönüyor Rusya’dan en yüksek oranda doğalgaz ithalatı gerçekleştiren Avrupa ülkeleri, Rusya’nın gaz sevkiyatlarının hacmini düşürmesiyle kış sezonunda enerji krizi tehlikesi ile karşı karşıya kalınca bu durumla başa çıkmak için alternatif olarak daha fazla kömür kullanımı gündeme geldi. Avrupa ülkelerinin stoklarını yeniden dolduramamaları halinde enerji krizi yaşayacağı öngörülürken, bu ülkeler de bir süredir alternatif yakıt arayışını sürdürüyorlar. ALMANYA’NIN KÖMÜR ADIMI Gaz depolama seviyelerini yükseltmeye yönelik planları ile ilgili dün açıklama yapan Almanya, kullanımını kademeli olarak durdurmayı hedeflediği kömür enerjisi ile çalışan santrallerin de yeniden kullanıma açılabileceğini belirtti. Almanya Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, gaz arzının kritik seviyelere gerilemesi durumunda kömür enerjisi ile çalışan santrallerin kullanıma açılmasının kapasiteyi 10 gigawatt artırılabileceği ifade edildi. Bu girişim kapsamında bir mevzuat 8 Temmuz’da parlamentoya sunulacak. Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck, “Zorlu bir durum, ancak bu durumda doğalgaz tüketimini azaltmak için atılması gereken bir adım” açıklamasında bulundu. Sera gazı salınımı yapan kömür kullanımının daha hızlı durdurulması gerektiğini savunan Yeşiller Partisi’nin üyelerinden Habeck, “Eğer bu adımı atmazsak yıl sonunda, kış sezonu yaklaşırken stoklarımızın yeterince dolu olmaması riskini göze almış olacağız. Bu durumda da politik şantaja maruz kalabilecek duruma geliriz” dedi. YÜKSEK ENFLASYONUN ARDINDAN GELEN ENERJİ KRİZİ Enerji krizi riskinin ardından elektrik faturaları ve gıda fiyatlarındaki yüksek enflasyon ile mücadele eden Avrupa ülkelerinin karşı karşıya kaldığı zorluklara bir yenisi eklenmiş oldu. Almanya ve İtalya Rus doğalgazına en bağımlı ülkeler olma özelliğini taşırken, diğer Avrupa ülkeleri de artan talep karşısında düşük arz sorunu ile karşı karşıya kalmış durumda. Avrupa’da normalde yılın bu döneminde talepte artış görülmüyor, ancak kıtayı etkisi altına alan sıcak hava dalgası klima kullanımını artırdı. İtalyan Eni ve Alman Uniper şirketleri tarafından yapılan açıklamalarda Rusya’nın kontratta yer alan doğalgaz hacminin altında sevkiyat gerçekleştirdiği ifade edildi. İtalyan Eni, Rus Gazprom’un kendilerini talep ettikleri gaz miktarının yalnızca bir kısmını alacakları yönünde bilgilendirdiğini açıkladı. Rusya’nın bu kararının, İtalya’yı acil durum ilan etmeye ve bu kapsamda gaz tasarrufu önlemleri uygulamaya yaklaştırdığı düşünülüyor. Avusturya merkezli enerji şirketi Verbund ve hükümet de dün Rusya’dan doğalgaz sevkiyatlarının kısıtlanmasının bir enerji krizine sebebiyet vermesi durumunda doğalgaz ile çalışan santrallerden birinde kömür kullanarak elektrik üretimine geçilmesi konusunda mutabakat sağladı.