UZMAN ERBAŞIN KENDİSİNDEN İSTİFADE EDİLEMEME HALİ NEDENİYLE SÖZLEŞME FESHİ?
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu ’nun 12. maddesi’nde, sözleşmenin feshi sebepleri arasında , “Görevde başarısız olanlar ile kendisinden istifade edilemeyeceği anlaşılan” diye bir sebep sayılmıştır.
Kendisinden istifade edilmeme hallerine ilişkin ise Uzman Erbaş Yönetmeliği’ nin 13. maddesi’nde detaylı düzenlemeler yer almaktadır.Buna göre
“………..Görevde başarısız olanlar ile kendisinden istifade edilemeyeceği (atış, spor, eğitim, operasyon ve istihdam edildikleri kadro görev yerlerinde ve davranışlarında askerlik mesleği değerlerini sergilemede, ikazlara rağmen istenen düzeye ulaşamayan ve aşırı derecede borçlananlardan bu durumu rapor, tutanak ve her türlü belge ile kanıtlananlar, mazeretsiz olarak bir sözleşme yılı içerisinde yedi gün ve daha uzun süre ile göreve gelmeyenler)anlaşılan, atandıkları kadro görev yerleri ile ilgili olarak üç ay ve daha uzun süreli bir kurs veya eğitime gönderilenlerden kurs veya eğitimde başarısız olan uzman erbaşların, barışta sözleşme sürelerine bakılmaksızın Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Bunlar yedekte er kaynağına alınır…………” denilmektedir.
Şekil Şartı Var Dikkat !
Uzman erbaşın kendisinden istifade edilmeme gerekçeleri ile sözleşmesini feshinde şekil şartı olarak fesihten önce personelin ikaz edilmiş olması gerekmektedir . İkaz yapılmadan doğrudan sözleşme feshi yapılırsa fesih hukuka aykırı olacaktır.
Madde metninde kendisinden istifade edilmeme halleri sınırlı sayıda belirtilmiştir. Yani yorum yoluyla bu haller genişletilemez. Bunların dışındaki hal ve eylemler bu kapsama sokularak sözleşme feshine konu edilemeyecektir. Aksi halde sözleşmenin feshi işlemi hukuka aykırı olur ve dava yoluna taşınması halinde sözleşmenin feshi işlemi mahkeme tarafından iptal edilecektir.
Örnek verelim ;
– Görevden uzaklaştırılan bir uzman erbaşın bu durumunun kendisinden istifade edilememe şeklinde yorumlanarak sözleşmesinin feshedilmesi işlemi hukuka aykırı olacaktır. Nitekim yukarıdaki maddede görevden uzaklaştırma hali istifade edilmeme olarak sayılmamıştır.
-Yine Disiplin Kanunu’nda meslekten çıkarma cezasından daha hafif nitelikte ceza verilmesini gerektiren disiplinsizliklerde de bu durum istifade edilmeme halleri kapsamına sokularak fesih gerekçesi yapılamaz. Aksi halde sözleşme feshi hukuka aykırı olacaktır ve dava açılması halinde mahkeme tarafından fesih işlemi iptal edilecektir.
Yukarıda değindiğimiz üzere bazı disiplinsizlik halleri meslekten çıkarılmayı gerektirecek boyutta değildir. Bu durumların varlığı halinde personel kendisinden istifade edilemez statüsüne sokulamaz. Bu halleri birkaç örnekle açıklayalım ;
Örnekler artırılabilir. Burada önemli olan husus şudur ; İdareye bu hususta tanınan takdir yetkisi, bu yetkinin uzman erbaş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda keyfi olarak kullanabileceği anlamına gelmediğidir. Kişisel kin ve hırslarla bu yetki kötüye kullanılamaz. Bu yetki sınırsız değildir. Elbette yetkinin kullanılış biçimi ve somut olaylar mahkemelerde hakkaniyet ölçütleri çerçevesinde gözetilmektedir.
Bu haller öyle durumlardır ki artık kişinin sözleşmesinin ayakta durması mümkün değildir ve ilişik kesme işlemi zaruret halini almaktadır. Bu disiplinsizlik hallerine örnekler verelim ;
-Alkol kullanımı nedeniyle yaşanan yoğun bir disiplinsizlik içinde bulunulması hali ,
-Verilen disiplin cezalarına ve uyarılara ve çabalara rağmen askerlik mesleğinin değerlerini göstermede bir türlü istenilen düzeye ulaşılamadığı,
-Disiplinsiz tutum ve eylemlerim sürekli bir hal alması,
-Eşiyle ilgili sorunlar ve boşanma sürecinde yaşanılan olayların mesleğini pek olumsuz yönde etkilemesi,
-Lojmanda tavan a doğru bir el ateş edilmesi,( bu durumda herhangi bir kişinin zarar görmüş olması şart değildir, nitekim böyle bir eylem oldukça sorumsuz ve başkalarının can güvenliğini tehlikeye atan bir eylemdir )
-Atama dilekçesinde eşiyle ilgili sorunları yazarak ailevi sorunlarını aleni hale getirdiği ve böylece eşinin ahlaki durumu hakkında çevresi ve birliğinde olumsuz kanaat oluşturması,
-Hukuki delil ve belgeler ile aşırı derece borçlanıldığının tespit edilmesi,
-Sağlık sorunları nedeniyle sürekli rapor aldığından spor, eğitim, görev ve operasyon gibi bütün aktivitelere katılan diğer personel üzerinde olumsuz etki yaratıp tim içinde huzursuzluğa / rahatsızlığa neden olunması,
-Evli olmasına rağmen gayri meşru ilişkisinden bir çocuğu olması ve amirlerine karşı dürüst davranmaması,
-Yüz kızartıcı bir suçtan hakkında kamu davası açılması ve bu suç nedeniyle 2,5 ay tutuklu kalınması,
-Yargılaması tutuklu olarak devam etmesi sebebiyle kendisine verilen görevdeki devamlılığı sağlayamadığı,
-Kadro görev yerinin boş kalması ve yerine bu sebeple başka bir personel atamasının yapılamaması,
-Görev yapılan timde/bölükte askerlik hizmetini yapmakta olan astı konumundaki erlerden makam, rütbe ve nüfuzunu kullanarak çeşitli sebeplerle borç para alınması,
-İffetsiz bir kadınla düşüp kalkma,
-Kazaen silahla kendini veya başkasını yaralama gibi haller örnek olarak verilebilir.
Yukarıda elimizden geldiğince kendisinden istifade edilemeyen uzman erbaşların sözleşme feshi durumları hakkında bilgi vermeye çalıştık. Bu hallerin varlığında hukuki yardım almak hayatınızın geri kalan kısmında büyük faydalar elde etmenize sebep olabilir. Gerektiği anda gerekli hukuki işlem olumsuz pek çok sonuçtan sizi korur.
Bu konu hakkında benzer makalelerimiz için tıklayın