VAJİNİT
Vajinit
kadının vajinasının iltihabıdır. Kadınların üçte bir kadar çoğunluğu hayatlarının bir döneminde vajinit belirtileri gösterecektir. Vajinit her yaştaki kadınları etkiler, ancak üreme çağlarında en sıktır. Pek çok olası etken vardır ve tedavinin tipi etkene bağlıdır. Kadının vajinasından az miktarda berrak veya bulanık beyaz sıvı akışı normaldir. Bu dokuyu ıslak ve sağlıklı tutar. Vajina bakteriler ve mantarlar gibi çeşitli organizmaları denge halinde barındırır, böylece normal işlev görebilir. Bazı faktörler vajinanın bu normal dengesini bozabilir:
- Antibiyotikler
- Hormon düzeylerinde değişiklikler
- Gebelik
- Emzirme
- Menopoz
- Vaginal duşlar
- Spermisitler (sperm öldürücü maddeler)
- Cinsel ilişki
- Enfeksiyon
Normal dengedeki bir değişiklik mantarların veya bakterilerin artmasına izin verebilir ve vajinite neden olur. Vajinit kaşıntı, kötü koku veya bol miktarda akıntıya yol açabilir.
Tanı
Vajinit tanısı için vajinadaki akıntıdan bir örnek alınır; mikroskop altında incelenir veya kültüre gönderilir.
Tedavi
Tedavi vajinitin etkenine göre yapılır. Tedavi ağızdan alınan hap veya vajinaya uygulanan bir krem, tablet veya jel ile olabilir. Bazı durumlarda eşinize de tedavi verilebilir.
Vajinit Tipleri
1) Mantar enfeksiyonu:
Mantar enfeksiyonu kandidiyaz olarak da bilinir. En sık görülen vajinal enfeksiyon tiplerinden biridir. Candida denen bir mantar tarafından oluşturulur. Bu normal vajinada az sayıda bulunur. Ancak, bakterilerin ve mantarların vajinadaki dengesi değiştiğinde, mantarlar fazlaca çoğalabilirler ve belirtilere yol açabilirler. Bazı antibiyotik tipleri mantar enfeksiyonu riskinizi artırırlar. Antibiyotikler mantarları kontrol altında tutan normal vajinal bakterileri öldürür; böylece mantarlar aşırı çoğalabilirler. Bir kadın gebe ise veya diyabeti (şeker hastalığı) varsa mantar enfeksiyonu olması olasılığı daha fazladır. Mantarların aşırı büyümesi ayrıca vücudu hastalıklardan koruyan bağışıklık sistemi iyi çalışmıyorsa da olabilir.
Mantar enfeksiyonunun en sık belirtileri kaşıntı ve vulva diye adlandırılan alanın yanmasıdır. Yanma idrar yaparken veya cinsel ilişki ile daha kötü olabilir. Vulva kızarık ve şişmiş olabilir. Vajinal akıntı genellikle beyaz, topak halindedir ve kokusu yoktur. Mantar enfeksiyonu olan bazı kadınlar akıntıda artma veya değişiklik farkederler. Bazıları ise hiç akıntı fark etmezler.
Mantar enfeksiyonları ağızdan hap ve vajinal fitil kullanımı ile tedavi edilebilir. Çoğunluk olguda erkek cinsel partnerlerinin tedavisi gerekli değildir. Bazen bir kadın aslında başka bir problemi varken mantar enfeksiyonu olduğunu düşünebilir. Tıpkı mantarlar gibi kaşıntı ve yanmaya sebep olan çeşitli durumlar vardır.
Vajinit olma riskini azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır:
- Kadın hijyen spreyleri veya deodorant tamponlar kullanmayın.
- Kötü bir kokuyu saklamaya, örtmeye çalışmayın. Bu enfeksiyonun bir belirtisi olabilir.
- Vajinal duş yapmayın, vajinanın içini yıkamayın. Vajinanın kendi kendini temizlenmesine izin vermek daha doğrudur.
- Cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanın.
- Başka bir enfeksiyon için antibiyotik verildiyse mantar enfeksiyonlarını önleme konusunda doktorunuzla görüşün.
2) Bakteriyel enfeksiyon
Bakteriler vajinada doğal olarak bulunurlar. Bakteriyel enfeksiyon (vajinoz) bu bakterilerin aşırı çoğalması ile oluşur.
En önemli belirti balıksı bir kokusu olan artmış akıntıdır. Koku adet döneminiz sırasında veya cinsel ilişkiden sonra daha fazla olabilir. Akıntı genellikle ince ve koyu veya mat gridir, ancak yeşilimsi renk de alabilir. Kaşıntı sık değildir, ancak çok fazla akıntı varsa mevcut olabilir.
Bakteriyel vajinozu tedavi etmede çeşitli antibiyotikler kullanılabilir, ancak en sık kullanılan iki tane vardır: metronidazol ve klindamisin . Bunlar ağız yoluyla alınabilirler veya tablet, krem veya jel şeklinde vajinaya yerleştirilebilirler. Sıklıkla kadının cinsel partnerini tedavi etmeye gerek yoktur. Ancak, kadında tekrarlayan enfeksiyonlar varsa partnerin tedavisi yararlı olabilir.
Bakteriyel vajinoz sıklıkla tekrarlar. Uzun-dönem veya tekrarlayan tedaviler gerektirebilir. Vakaların çoğunluğunda tedavi zamanında işe yarar. Bazen bakteriyel vajinoz tekrar tekrar oluşuyorsa bu bir cinsel yolla bulaşan hastalık sahibi olduğunuz anlamına gelebilir.
3) Trikomoniyazis
Etken. Trikomoniyazis mikroskopik parazit olan Trikomonas vajinalis tarafından oluşturulan bir durumdur. Cinsel ilişki yoluyla yayılır. Trikomoniyazisi olan kadınlar diğer CYBH ile enfeksiyon aşısından artmış risktedir.
Belirtiler. Trikomoniyazis belirtileri sarı-gri veya yeşil bir vajinal akıntıyı içerir. Akıntının balıksı bir kokusu olabilir. Vulvanın yanma, tahriş, kızarıklık ve şişmesi olabilir. Bazen idrar yaparken acı olabilir.
Tedavi. Trikomoniyazis genellikle ağızdan alınan tek doz metronidazol ile tedavi edilir. çünkü bulantı ve kusmaya sebep olabilir. Enfeksiyonun tekrarlamasını önlemek için cinsel partnerler tedavi edilmelidir.
4) Atrofik vajinit
Bu durum bir enfeksiyon tarafından oluşturulmaz, ancak akıntı ve vajinal tahriş yapabilir. Emzirme sırasında veya menopozdan sonra olduğu gibi kadın hormon düzeyleri düştüğü herhangi bir zamanda oluşabilir. Belirtiler kuruluk ve yanmayı içerir. Atrofik vajinit vajinal krem, halka veya tablet olarak uygulanabilen östrojen ile tedavi edilir. Suda-çözünür bir kayganlaştırıcı da ayrıca cinsel ilişki sırasında faydalı olabilir.
Sonuç olarak; herhangi bir anormal akıntı, yanma ya da kaşıntı gibi vajinit belirtileri görür görmez doktorunuza başvurunuz. Vajinit rahatsızlık yaratmasına karşın, etken bulunduktan sonra hemen her zaman tedavi edilebilir.