Yangın Alarm ve Algılama kontrol Sistemleri

1. ADRESLİ YANGIN ALARM SİSTEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ;

Sistem genel olarak;

• Yangının başlangıç aşamasında duman, ısı, gaz kaçağı gibi belirtilerinin adreslenebilir olarak algılanarak yangın başlangıç yerinin açıkça belirlenebilmesi, Can güvenliği sağlamak ve yangın mücadele birimlerini harekete geçirmek için bölgesel ve sektörel sesli ve ışıklı alarm sinyallerinin otomatik olarak verilmesidir.
• Bloklar kazan dairesi, doğal şaftlarında Doğalgaz detektörü konulacaktır.
• Blok Asansörleri yangın anında yangın senaryosuna uygun çalıştırılacaktır.
• Otoparklarda havalandırmalarını bölgesel olarak çalıştırılması sağlanacaktır.
• Yangının kontrol altına alınabilmesi için, yangın kapılarının, havalandırma santrallerinin otomatik olarak kapatılması, duman tahliye damperleri ve fanların otomatik olarak harekete geçirilmesi için gerekli şartları sağlayacaktır.
• Hidroforlar gerektiğinde yangın hidroforu olarak kullanılabilmesi için kumanda hattı oluşturulacaktır.

Sistemde kullanılacak temel birimler şu temel başlıklardan müteşekkildir:

• Adreslenebilir, Optik Duman Detektörleri,
• Adreslenebilir, Optik Sıcaklık Detektörleri,
• Adreslenebilir Doğal Gaz Detektörleri,
• Adreslenebilir Yangın İhbar Butonları,
• Sesli ve Işıklı Alarm Cihazları,
• Bütün bunların bağlı olduğu merkezi adreslenebilir, Yangın Kontrol Paneli, İzleme Panelleri ve PC bağlantısı.

Yangın Kontrol paneli:

• Yangın Kontrol Paneli modüler yapıda, duvara monte edebilecek tipte, 1,5mm kalınlıkta sacdan mamül fırın boyalı bir muhafaza içerisinde bulunacaktır. Panelin ön yüzünde açılıp kapanabilen kilitli ve menteşeli bir kapak, kapak üzerinde sisteme kumanda eden membran tipi butonlar bulunacaktır. Sistemin durumu hakkında bilgi veren ışıklı uyarılar ve LCD display, rutubet ve tozdan korumak amacıyla polikarbonat bir pencere arkasında bulunacaktır.
• Adreslenebilir Yangın Kontrol Panel’ inde keşif özetinde belirtilen sayıda iki telli algılama hattı bulunacaktır. Her algılama hattında 128 adet adreslenebilir detektör veya 128 adet algılama modülü (Adresleme, Monitör ve kontrol modülleri ile buton) bağlanabilecektir. Programlama ile zona tayin edilerek bağlanabilecektir. Panel 16 Loop olacaktır. Tüm panel bağlantıları Class A (geri dönüşlü) olabilecektir.
• Adreslenebilir Yangın Kontrol Paneli mikroprosesör kontrollu programlanabilir yapıya sahip olacaktır. Kontrol Paneli şantiyede kolayca programlanabilecek ve gerektiğinde sistem konfigürasyonu kolayca değiştirebilecektir. Kontrol panelinde bulunan mikroprosesör bağımsız bir devre tarafından devamlı izlenecek ve bir arıza meydana gelmesi halinde ayrı bir prosesör arıza LED’ i ile bu durum uyarılacaktır. Programlama ile aşağıdaki fonksiyonlar yerine getirilebilecektir:

–          Zonları test etmek
–          Zonları devre – dışı etmek
–          Adresli Detektörleri devre – dışı etmek
–          Sesli alarm çıkışlarının durumlarını kontrol etmek

• Kontrol Paneli’nden yangın alarm sisteminin çalışması detaylı olarak izlenebilecektir.

Kontrol Panelinde bulunan sıvı kristal göstergeden (LCD) yangın ve arıza çalışma durumu, algılama cihazının tipi (detektör, buton), zon numarası, çevirim / algılama cihaz numarası ve arıza tipi okunabilecektir. Aynı zamanda LCD’ li uyarıcılar ile sistem durumu, arıza detayları ve her zon için yangın ve her zon için arıza durumları gösterilecektir. Ayrıca Kontrol Paneli’ nde bulunan buzzer ile yangın ve arıza durumları ayrı ayrı duyurulacaktır. İstenmesi halinde buzzer susturma butonuna basılarak buzzer susturulabilecektir.

• Kontrol Paneli algılama çevrimi üzerindeki algılama cihazlarını sıra ile tarayacaktır. Bu tarama esnasında algılama cihazlarının tipini (detektör, modül, buton) ve çalışma durumunu (algılama, alarm veya arıza) araştıracaktır.

• Kontrol panelinde 4 adet sesli alarm çıkışı (her biri 24 VDC, 1 A) bulunacaktır.

Programlama ile herhangi bir zonun alarma girmesi halinde istenilen sesli alarm çıkışı veya röle çıkışı aktif hale getirilebilecektir.
Algılama çevrimi adreslenebilir haberleşme düzeninde, sistemin normal çalışmasının engelleyecek bir arıza meydana gelmesi halinde algılama çevrimi klasik bir yangın algılama zonu gibi çalışmaya devam edecektir.

• Kontrol panelinin ön yüzünde kontrol ve uyarı için aşağıdaki giriş – çıkışlar mevcut olacaktır.
• Hatalı alarmları önlemek için , gerekirse bir detektörün verdiği alarmı doğrulamak amaçlı olarak yeterli görmeyip , aynı zone dan gelecek ikinci veya üçüncü detektör de alarm verdikten sonra paneli devreye sokabilmelidir.

—Kontrol Girişleri:
–          Bilgi Algılama Tuşu, Programlama Tuş takımı, Buzzer susturma Butonu, Genel Alarm Butonu, Reset Butonu, Lamba test Butonu, Alarm Susturma Butonu,
Uyarı Çıkışları: Sistem Durumu (LED) , Besleme Mevcut, Yangın Alarm , Ön Alarm Uyarısı , Supervisory Susturulmuş Siren İkazı , Arıza Durumu (LCD) , Algılama Arızası , Sesli Alarm Arızası , Batarya Arızası, Şebeke / Şarjör Arızası , Ana İşlemci Arızası , Toprak Kaçağı , Panel üzerinde ki sıvı kristal ekrandan (LCD) sistemin çalışması ile ilgili detaylı bilgiler alınabilecektir.

• Kontrol Paneli’nden adreslenebilir yangın alarm sisteminde oluşan bütün arızalar sesli, ışıklı ve yazılı olarak izlenebilecektir.
• Kontrol paneli’ nden istenen adresli algılama cihazı zonu ve alarm hattı programlama ile kolayca devre-dışı edilen adresli algılama cihazının zon ve alarm hattına ait arıza led’ i yanacaktır.
• Lamba test butonuna basıldığında panel önce algılama hatlarına ait alarm ve arıza lambalarını, daha sonra genel uyarılara ait lambaları yakarak test edilmesini sağlayacaktır.
• Yangın alarm sistemi 24 V DC gerilimle çalışacaktır. Bu gerilim sistemde bulunan 220 V AC, 50 HZ girişli bir besleme ünitesinden sağlanacak, ünite aynı zamanda 24 V bakım gerektirmeyen sızdırmaz tip akü grubunu da şarj edecektir.
• Besleme ünitesinde bulunan herhangi bir sigortanın atması sesli ve ışıklı olarak bildirecektir. Akü bağlı olmadığı zaman panel akü arızası verecektir. 220 V AC gerilim kesildiğinde sistem otomatik olarak aküden beslenecek ve panel Şebeke/Şarjör arızası verecektir. Akü gerilimi belli bir seviyenin altına indiğinde panel akü arızası verecektir
• Adreslenebilir yangın alarm sisteminin algılama hatları kısa devre ve açık devre arızalarına karşı korunmuş olacaktır. Algılama hatları bir çevre (LOOP) halinde tesis edilecektir. Bu nedenle algılama hatlarında bir açık devre olması halinde dahi iki yönlü bir haberleşme ile sistem çalışmaya devam edecektir. Algılama hatları üzerinde çevrim izolasyon üniteleri yerleştirilecektir. Algılama hattında kısa devre olması halinde çevrim izolasyon üniteleri devreye girerek kısa bir devre olan bölgeyi iptal edecek ve çevrimin geri kalan bölümü çalışmaya devam edecektir.
• Dedektörlerin topluca tek bir adres bildirmelerinin yeterli olduğu yerlerde konvansiyonel tip dedektörler adresleme üniteleri ile algılama çevrimine bağlanacaklardır. adresleme üniteleri konvansiyonel dedektörlerin bağlı bulunduğu hattı, kopukluk ve kısa devrelere karşı denetleyerek bu arıza durumlarını da kontrol paneline iletebilecektir. Zonal Adresleme üniteleri 24 V DC besleme gerilimlerini kontrol panelinden alacaklardır.
• Sistem TS EN 54-2, TS EN 54-4’e uygun ve ISO 9001 kalite güvence belgesine sahip ve CE normlarına uyumlu olmalıdır.

Yangın Algılama Cihazları:

Genel bir şart olarak, dedektör veya algılayıcıların hiçbirinde Americanium–24 maddesi bulunmamalıdır.
Adreslenebilir Optik Duman Dedektörü :
Işık dağıtma prensibiyle çalışacaktır. Kızıl-altı bir ışık vericiden darbeli olarak yayılan bir ışının normalde üzerine düşmediği bir alıcıya, ortama duman girdiğinde ışını dağıtmak suretiyle ışık gelmesi ile duman algılanacaktır. Dedektör kullanıldığı alana ve isteme bağlı olarak panel üzerinden ve yazılım ayarlanabilir üç algılama seviyesine sahip, mikroişlemcili olacaktır.

Detektörlerin üzerinde çalışma durumunun takip edilebileceği, bir birine 180 derecede yerleştirilmiş iki adet LED bulunacaktır. Detektörün kolayca sökülüp takılabilen ve diğer tip detektörlerin de takılabildiği soketi bulunacaktır. Soket herhangi bir elektronik devre içermeyecek, adresleme detektör üzerinden yapılacaktır. İstenmesi halinde detektörün adresi kolayca değiştirilecektir. Alarm durumunu üzerindeki bir lamba ile ışıklı olarak belirtecek, bu sinyali bir remote endikatör ile tekrarlamayı sağlayacak çıkışı bulunacaktır.
Dedektör 0 ile +55C sıcaklıkta ve %20-95 bağlı nemde çalışabilecektir.
Detektörler TS EN 54-7’ e, ISO 9001 kalite güvence belgesine sahip ve CE normlarına uyumlu olmalıdır.
Adreslenebilir Sabit Sıcaklık Detektörü:
Çevre sıcaklığının belirli bir limit değerinin üzerine çıkması halinde alarm verecektir. Dedektörün çeşitli çevre sıcaklıklarında kullanılabilmesi için 58 ^o C ve 78 ^o C sıcaklık limitlerinde alarm verebilen iki tipi bulunmalıdır.  Mikroişlemcili kontrollü olacaktır.
Detektörlerin üzerinde çalışma durumunun takip edilebileceği, bir birine 180 derecede yerleştirilmiş iki adet LED bulunacaktır. Detektörün kolayca sökülüp takılabilen ve diğer tip detektörlerinde takılabildiği soketi bulunacaktır. Soket herhangi bir elektronik devre içermeyecek, adresleme detektör üzerinden yapılacaktır. İstenmesi halinde detektörün adresi kolayca değiştirilebilecektir. Alarm durumu üzerindeki bir lamba ile ışıklı olarak belirtecek, bu sinyali bir remote indikatör ile tekrarlamayı sağlayacak çıkışı bulunacaktır.
Detektör 0 ^o C ile +95 ^o C sıcaklıkta ve %10-95 bağıl nemde çalışabilecektir.
Detektörler TS EN 54-5 ve TS EN54-8 ‘ e uygun ve ISO 9001 Kalite güvence belgesine sahip
CE Normlarına uyumlu olmalıdır.
Adreslenebilir Sıcaklık Artış Hızı Detektörü:

Ani sıcaklık artışlarında veya sıcaklık yavaş yükselse dahi 58C ‘a geldiğinde alarm verecektir. Çift sıcaklık sensörü bulunacak, biri çevre ısısından direkt olarak etkilenirken, diğeri dolaylı olarak ve daha yavaş etki alacak şekilde yerleştirilmiş olacaktır. Bu iki sensör arasındaki farklılığın değerlendirilmesiyle ani sıcaklık yükselmelerinin çok hızlı bir şekilde hissedilmesi mümkün olacaktır. Mikro işlemcili kontrollü olacaktır.

Detektörün kolayca sökülüp takılabilen ve diğer tip dedektörülerin de takılabildiği soketi bulunacaktır. Soket herhangi bir elektronik devre içermeyecek, adresleme dedektör üzerinden herhangi bir ek cihaza gerek kalmadan kolayca yapılacaktır. İstenmesi halinde detektörün adresi kolayca değiştirebilecektir. Alarm durumunu üzerindeki 180 derece açı ile yerleştirilmiş LED ler ile ışıklı olarak belirticek, bu sinyali bir remote endikatör ile tekrarlamayı sağlayacak çıkışı bulunacaktır.
Detektör -10C ile 43C sıcaklıkta ve %10-95 bağıl nemde çalışabilecektir.
Detektörler TS EN 54-5 ve TS EN54-8 ‘ e uygun ve ISO 9001 Kalite güvence belgesine sahip
CE Normlarına uyumlu olmalıdır.
Adreslenebilir Yangın İhbar Butonu:

Kırılmaz plastik camlı, kullanım esnasında her hangi bir yaralanmaya meydan vermeyecek ve üzerinde kullanma talimatı yer alan mikroswitch ve elektronik haberleşme kartından oluşmuş olacaktır. Butona basılması ile mikroswitch kontak sinyalini elektronik haberleşme kartına aktaracaktır. Buton dikdörtgen biçiminde, kırmızı termoplastik maddeden imal edilmiş olacak sıva-üstü monte edilebilecektir.

Butonlar TS EN54–2’ e uygun ve ISO 9001 Kalite güvence belgesine sahip CE Normlarına uyumlu olmalıdır.

İzleme Modülü:

Herhangi bir alarm kontağını (örneğin konvansiyonel bir tali alarm panelini ya da sprinkler akış kontağını) adreslenebilir sisteme bağlamak için kullanılacaktır. Adreslenebilir çevrime diğer adreslenebilir dedektörler gibi bağlanabilecek ve gerek normalde açık, gerekse normalde kapalı kontaklarla çalışabilecektir.

Adresleme Modülü:

Konvansiyonel yangın dedektörlerini guruplar halinde adreslenebilir sisteme bağlamak için kullanılacaktır. Zonal Adresleme modülüne 30 adede kadar konvansiyonel dedektör bağlanabilecek, bu dedektörlerin bağlı olduğu zon devresi kısa devre ve kopukluklara karşı denetlenerek arıza durumları da panele bildirecektir.

Çevirim İzolasyon Modülü:

Adreslenebilir çevrim üzerinde her 10–20 dedektörde bir yerleştirilerek bir kısa devre durumunda tüm çevrimin devre-dışı olmasını engelleyecektir. Bir kısa devre oluştuğunda en yakın iki çevrim İzolasyon Modülü hattın arda kalan kısmını ayırarak geri kalan bölümünün çalışmasını sağlayacaktır.

Kontrol Modülü:

Yangın alarm sisteminden adresli çıktı almak için kullanılan modüllerdir. Yangın alarm sistemiyle doğrudan ilişkili çalışan tüm sistemlerin doğrudan kumandası için kullanırlar. Yazılıma göre yalnızca kontak veren ya da süpervize output hattı kurulabilen bir cihaz olmalıdır. ( Kontrol Panelinde en az 6 adet çıkış verilecek şekilde, sistem düzenlenecektir.)