Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, ‘7’nci Dönem Kamu Toplu Sözleşmesi’ görüşmeleri kapsamında kamu işveren heyetinin zam teklifini açıklayarak, “2024 yılı ilk 6 ayı için yüzde 14, ikinci 6 ay için yüzde 9, 2025 yılı ilk 6 ayı için yüzde 6, ikinci 6 ay için yüzde 5 olarak teklifimizi açıklıyorum” dedi.
‘7’nci Dönem Kamu Toplu Sözleşmesi’ görüşmeleri kapsamında ikinci toplantı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan başkanlığında yapıldı. Toplantıya Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, Kamusen Genel Başkanı Önder Kahveci, KESK Eş Genel Başkanı Şükran Kablan Yeşil katıldı. Bakan Işıkhan, toplantının ardından yaptığı açıklamada, görüşmelerin 14’üncü gününde belli bir noktaya ulaşıldığını belirterek, “Toplu sözleşme görüşme masalarında taraflar olarak değil, paydaşlar olarak oturduk.
Yapılan ve yapılmakta olan müzakereler büyük bir nezaket ve sosyal diyalog içinde gerçekleştirildi. Sağlıklı, ulaşılabilir ve güçlü bir diyalog ortamı oluşturuldu. Çalışma takvimi doğrultusunda 11 hizmet koluna ait tekliflerin tasnifi ile ilerleyen görüşmelerde kamu görevlilerinin geneline ilişkin tekliflerin ön müzakeresi de yapıldı. Tüm tekliflerin tasnif ve ön müzakerelerinin tamamlanmasıyla görüşmelerde büyük önem taşıyan müzakere aşamasına gelmiş bulunmaktayız” ifadelerini kullandı.
‘YÜZDE 25 ENFLASYON FARKI ÖNGÖRÜYORUZ’
Bakan Işıkhan, 2023 Ocak ayında kamu görevlilerine yüzde 13,5 ilave refah payı verilerek artış oranının yüzde 30’a yükseltildiğini, ayrıca temmuz ayında 8 bin 77 lira seyyanen zam yaparak en düşük memur maaşını 22 bin 17 liraya yükselttiklerin belirtti. 2023 yılının toplamında en düşük memur maaşında yüzde 141,8 oranında artış sağladıklarını belirten Işıkhan, “Gerek ocak, gerekse temmuz ayında yaptığımız artışların enflasyon farkı hesabı dikkate alınmadan ilave refah payı olarak verildiğini özellikle vurgulamak isterim.
Böylece Merkez Bankamızın 2023 yılı enflasyon tahmini dikkate alındığında kamu görevlilerimize dönem zammına ilave olarak Ocak 2024’te yüzde 25 civarında enflasyon farkı vereceğimizi de öngörüyoruz. Oluşacak enflasyon farkının 2023 yılında verdiğimiz zamların ilave refah payı olarak verilmesinden kaynaklandığını da vurgulamak isterim. Kamu işçilerimizle imzalanan çerçeve protokol kapsamında 2024 yılında ilk 6 ay için yüzde 10, sonraki 6 ay için de yüzde 10 artış yapacağımızı mayıs ayında imza altına almış bulunmaktayız” dedi.
6 Şubat’ta meydana gelen depremlerin maliyetinin 104 milyar dolar gibi büyük bir tutar olduğuna dikkat çeken Bakan Işıkhan, açıklayacağı 2024 yılı zam tekliflerinin de bu çerçevede değerlendirilmesini isteyerek, “2024 ve 2025 yıllarını kapsayacak ‘7’nci Dönem Toplu Sözleşmelerimiz’ çerçevesinde kamu işveren heyeti olarak teklifimizi açıklıyorum. Kamu işveren heyeti olarak, 2024 yılı ilk 6 ayı için yüzde 14, ikinci 6 ay için yüzde 9; 2025 yılı ilk 6 ay için yüzde 6, ikinci 6 ay için yüzde 5 olarak teklifimizi açıklıyorum.
Böylece, 2024 Ocak ayında enflasyon tahminini dikkate aldığımızda kamu personelimize yüzde 42’yi bulan bir artış öngörülmüştür. 2024’ün ikinci 6 aylık dönem zarfıyla birlikte kümülatif artış yüzde 54’ün üzerinde olacaktır. Temennimiz odur ki bugün verdiğimiz teklifle toplu sözleşmeyi paydaşlarla uzlaşı içinde imzalarız” diye konuştu.
Maaş zamları ile ilgili Milliyet’e değerlendirmelerde bulunan Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram şu ifadeleri kullandı: “Hükümet cephesinin Memur Sen teklifine bir cevabı oldu. Memur Sen’in zam teklifinde ilk yıl aritmetik toplamı yüzde 70’ti, ikinci yıl toplam yüzde 40’tı yani yüzde 110’luk artış öngörülüyordu.
Hükümet tarafından yapılan açıklamada kamu işveren tarafı zammı 2024 yılı ilk altı ayda yüzde 14, ikinci altı ayda yüzde 9, 2025 ilk altı ayda yüzde 6, ikinci altı ayda yüzde 5 olarak açıkladı.
2024 yılı Ocak ayı enflasyonu dikkate alındığında yüzde 42’yi bulan bir artış öngörüldü. 2024’ün ikinci altı ayında kümülatif artış yüzde 54’ün üzerinde teklif edildi.
Memur-Sen teklifinden sonra zam artış oranının çok makul olmadığını söylemiştik. Çünkü Merkez Bankası’nın uyguladığı sıkı para politikası ve buna ilişkin hükümetin uyguladığı sıkı maliye politikası uygulamaları etkisini hissettiriyor.
‘ARTIŞIN SINIRLI KALACAĞINI TAHMİN EDİYORDUK’
Hükümetin uyguladığı enflasyonla mücadele politikası kapsamında ücretlerin enflasyona sebebiyet vereceğinden dolayı artışın sınırlı kalacağını tahmin ediyorduk.
‘SOSYAL HAKLAR ÖN PLANA ÇIKIYOR’
Zam artışlarından ziyade sosyal haklar ön plana çıkıyor. Yani memura kira yardımı, bayram ikramiyesi gibi sosyal hususlar daha ön planda. Ben zam artışından ziyade bunların masada olacağını umuyorum.
ZAM MÜZAKERELERİNDE ORTAK BİR UZLAŞI SAĞLANIR MI?
Ancak en nihayetinde Memur-Sen ile kamu işveren tarafının teklifinde fark olduğu için anlaşma sağlanamayacaktır. Bu husus hakem heyetine gidecektir. Hakem heyeti de ay sonu itibarıyla memur ve memur emeklilerinin toplu sözleşme, zam ve sosyal imkanlarını nihayete erdirecektir.
Hükümetin teklifi Memur-Sen tarafındaki tekliften daha aşağı kaldığı için söz konusu durum hakem heyetine gidecektir. Zamlardan ziyade sosyal tarafın ağır bastığını düşünüyorum. Memura kira yardımı ve diğer istekler daha ağır basacaktır diye düşünüyorum.
ZAM BEKLENTİNİZ NEDİR?
Merkez Bankası’nın açıklamış olduğu yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 58’ler civarındadır. Bu doğrultuda ikinci altı aylık enflasyon yüzde 30’lar seviyesine yaklaşacaktır. Hükümetin vermiş olduğu teklif kümülatif olmayan toplamda yüzde 23’tür.
Bunun yüzde 30’lar seviyesine gelebileceğini düşünüyorum. Şunu unutmamak gerekiyor. Bu memura yapılacak nihai zam oranı değildir. Memurlarımız zaten toplu sözleşme zammı artı enflasyon farkı alıyor. Burada enflasyon ikinci altı ayda yüzde 40 çıkarsa, toplu sözleşme zammı yüzde 20 olsa dahi memurlar zaten yüzde 40 zam alacaklardır.
Zaten her durumda enflasyon kadarlık zammı memur ve emeklilerimiz alacaktır. Burada önemli olan husus mutlak suretle sosyal haklardır. Evlilik yardımı, ölüm yardımı, doğum yardımı gibi hususlar bunlar daha önemli konulardır.
HÜKÜMET YENİ TEKLİFLERLE MASAYA GELECEK
Öte yandan tteklifin Memur-Sen tarafından kabul edilmemesi nedeniyle hükümet 17 ve 22 Ağustos’ta yeni tekliflerle masaya gelecek.
Tarafların yine anlaşamaması durumunda ise 23 Ağustos’tan itibaren Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulacak. Bu aşamada Kurul, en geç ay sonuna kadar sözleşmeye dair kararını açıklayacak.
SÜREÇ DEVAM EDİYOR
Toplu sözleşme görüşmeleri çerçevesinde bugün genele ilişkin tekliflerin müzakeresine geçilecek. Üçüncü toplantı 17 Ağustos’ta yapılacak. Görüşmeler ay sonuna kadar tamamlanacak.
Belirlenecek oranlar 65 yaş aylığı, engelli maaşı ve evde bakım maaşları üzerinde de etkili olacak. 8 milyondan fazla kişi doğrudan etkilenecek.
MEMUR-SEN NE İSTEMİŞTİ?
Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, bakanlık önünde yaptığı açıklamada, “Gelen teklifi olumlamamız mümkün değil. Merkez Bankası’nın 2024 için enflasyon hedefini yüzde 33’e güncellediği bir yerde, bize gelen teklik yüzde 23. Bunu kabul etmek mümkün değil. Bu açıdan kamu işveren heyetine tavsiyemiz; vakit kaybetmeden teklifi revize etmeleri ve yeni bir teklifle gelerek, takvimin sonunda mutabakatı mümkün kılacak zemine taşımak için olağanüstü gayret göstermesidir. Çünkü bu rakamlar, beklentinin okunamadığı anlamına gelir. Önümüzde süreç var; onun için bu teklifin bin an önce revize edilmesi gerekir” dedi.
Yalçın, toplantıda refah payından bahsedilmediğini söyleyerek, “Özellikle 2024 için 3’er aylık teklifler sunduk. Enflasyonist ortamda kamu görevlilerinin alım gücünün kaybolmaması için bunun son derece önemli olduğunun altını çizdik. 2024 yılı için hükümetin enflasyonla mücadeledeki kararlılığına inancımızı ifade ederek, bu anlamda 6’şar aylık teklif sunmuştuk; ama ikisinde de teklif 6’şar aylık geldi. Bunun yeninden gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyoruz” diye konuştu.