Batı etkisindeki Türk edebiyatının kaynakları nelerdir?
Sanat dallarının en önemli kaynağı varlıktır, hayatın ta kendisidir. Evrendeki nesneleri ve oluşumları beğenerek ya da yanıtlayarak, beğendiğini ya da beğenmediğini açıklayarak, ama kesinlikle varoluş yasalarına bağlı kalarak bilinçli bir seçimle sanat eseri yaratan bir varlık da insandır. Yeni Türk edebiyatının kaynakları ele alınırken “Edebiyatın kaynağı ne olabilir ve tespit edilerek ne gibi tasarruflar sağlanabilir?” Bu tür soruları sormanın büyük faydasını görüyoruz.
hayır:
Edebiyatın kaynağı: varlık, hayat, insan
Türk Edebiyatının Kaynağı: Türk Kültürü, İslam Kültürü, Batı Kültürü, Diğer Kültürler
Yeni Türk Edebiyatının Kaynağı: Divan, Halk Edebiyatı, Tasavvuf Edebiyatı, Batı Edebiyatı, Hint-Arap Rusçası…vb.
İslam kültürüne ek olarak, İslam’ın etkisine kıyasla çok az olsa da, eski Hintliler, Çinliler, Mısırlılar, Mezopotamyalılar vb. Kültürlerin etkilerinden de bahsetmek gerekir.
Türk edebiyatı üç büyük çevreyi kapsar: Türk ortamı ve medeniyeti, İslam ortamı ve medeniyeti, Batı ortamı ve medeniyeti ve millî bir kültürel açılımla yeni bir medeniyete uzandığı bilinmektedir. Türk edebiyatı da Doğu ve Batı’dan etkilenmiş, Orta Asya’dan itibaren Doğu ve Batı’yı etkilemiş bir edebiyattır. Türk kültür tarihi araştırmacıları, Orta Asya’daki Türk toplumlarının başta Çin, Hint, Slav, Arap ve Fars olmak üzere birçok toplumun kültüründen etkilendiğini ve etkilendiğini söylemektedir.
Sadece Tanzimat edebiyatı denilen dönemde değil, sonraki dönemlerde de Doğu ve Batı’nın etkileri güçlü bir şekilde devam etmiştir. Yeni dönemin hemen hemen tüm edebî türlerinde izlerini görebildiğimiz eski ve yeni kaynaklar çeşitli araştırmacılar tarafından doğrulanmıştır. Hem Avrupa kültürünü hem de geleneklerini ele almak yeni Türk edebiyatı için vazgeçilmezdir.
Türk edebiyatının kaynakları kesin çizgilerle tanımlanmak isteniyorsa, birkaç yüzyıl boyunca hece düzeninde eserlerin üretildiği dönemden sonra uzun bir müzik icra deneyimi bilinmelidir. Daha sonra ondokuzuncu yüzyılın ortalarında yaygınlaşmaya başlayan hecelerle yazma eğilimi araştırılmalıdır. Hem geleneğin hem de Batı’nın etkisinde ortaya çıkan şiir, nesir ve tiyatro türünde yaratıcı eserler olmalıdır.
Batı etkisini reddetmemekle birlikte şiirimizin kaynağını halk edebiyatı ve divan edebiyatında aramalıyız. Tanzimat öncesi ve sonrası Batı ile Doğu’nun karışımı sayılabilecek eserler ve bu konuda ortaya çıkan tartışmalar oldukça önemlidir. ulusal edebiyata girerken popüler şiire yönelme eğilimi; Cumhuriyet sonrası birçok eserde Fecr-i tî temsilcilerinin Batı şiirinden ve divandan yararlanma çabaları, Batı’ya yönelme özelliği ve gelenek kaynak olarak ayrı ayrı ele alınmalıdır.
Hem geleneklerden miras kalan kültürel değerler hem de Batı etkisiyle gelen değerler açısından yeni edebiyatın kaynaklarını incelemek gerekir. Yeniçağ, Türk edebiyatının bütün kaynaklarından etkilenmiş bir alandır. 18. ve 19. yüzyıllardan sonra Batı’nın gelişmesi ve Doğu’nun geri kalmışlığı etki kaynaklarının yönünü belirlemiştir. Türk kültürünün batılı akışını edebiyatımızda da aramak gerekir, öncelikle zihniyet değişiminde, yeni tür ve biçimlerde, mecazlardan kavramların genişlemesinde ve Tanpınar’ın deyimiyle “Türk dili”nin ortaya çıkışında aranmalıdır. gazeteci”. .
Gelenekten intikal eden kaynaklar, daha çok ilk sözlü ve yazılı edebî eserlere dayanmaktadır. Edebiyatın birincil kaynağını sözlü ve yazılı ürünlerle ilişkilendirirken, edebiyatımızın günümüze ulaşan ilk kaynaklarından da söz ediyoruz. VIII. asırdan sonra ortaya çıkan sözlü edebiyatımızın ve yazılı edebiyatımızın ilk örnekleri geleneklerden günümüze gelen yeni Türk edebiyatının ilk kaynaklarıdır. destanlar, rünler, tartışmalar ve destanlar; Uygur ve Göktürk yazıtları; Halk hikayeleri ve efsaneleri. İslam’ı, Kuran’ı ve onun etrafında oluşan hadisleri kabul ederek; Divan-ı Lügati’t-Türk, Kutadgu Bilig, Atabetül Hakayık gibi ilk yazılı İslami eserler, sonraki divan ve tezkireler vb. Türk edebiyatının tüm ürünleri gibi
“Popüler edebiyatın kaynakları” tabiri aynı zamanda geleneğin ilk kaynaklarını da kapsamaktadır. İlk eserlerimizin oluştuğu Orta Asya Türk ortamının edebî ürünlerinden başlayarak günümüze kadar uzanır. Halk belleğinin dilden dile, gönülden kalbe, kulaktan kulağa aktardığı sözlü ürünlerle birlikte cönk, mecmua, divan, divan gibi yazılı materyallerde bulunan tüm örnekler Yeni Türk edebiyatının kaynaklarıdır.
Uzun süre bir dilin grameri belirlenemedi; Ondokuzuncu yüzyıldaki hece dönüşü hareketinin en önemli kaynaklarından biri de yazım döneminde yaşanan dil ve imla sorunlarıyla günümüze kadar ulaşan halk edebiyatı ürünleridir. Bayramlarda, cemaat toplantılarında, camilerde, köy meydanlarında, köy odalarında, çarşılarda, tarlalarda, bahçelerde ve daha birçok yerde ortaya çıkan halk hayatının özgün halleri, halk şairleri tarafından doğaçlama bir anlatımla dile getirilen edebî eserlere çevrilmiş ve bunlar günümüze kadar uzanan önemli bir etki zinciri oluşturmuştur. Yeni Türk edebiyatında yazılan mani, kosma, semai, hece gibi tür ve biçimlerden etkilenen yalın şiirler, ilk örneklerini halk edebiyatında bulmuştur.
Divan-ı Edeb’den gelen kaynakların hareket noktası, İslamiyet’in kabul edildiği tarihlerdir. Dokuzuncu ve onuncu yüzyıllardan sonra İslamiyet’i kabul etmeye başlayan Türk milletinin yeni dini gönülden benimsemiş olması dil ve edebiyatlarını da etkilemiştir. İslam’ın kaynakları, özellikle Kur’an ve Hadis, Türk edebiyatını beslerdi.
Batı kaynaklı kaynakların ilk örnekleri; göç, savaşlar ve ticaret anlaşmaları gibi sebepler; Bu nedenlerle doğuya uzanan batılı motiflerin yarattığı etki zincirleri ile öne çıkmaktadır. Sefâretnâmeler, elçilerimizin Batı hakkında yazdıkları raporlar ve bir defa Batı’ya gidenlerin amelleri, Batı ile ilişkilerimizin ilk edebî tesirlerini yaratabilir. seyahatnameleri, özellikle Evliya Çelebi’nin eserleri; Anadolu’da gayrimüslimler tarafından kurulan işletmeler; okumak için Batı’ya giden gençlerin izlenimleri ve eserleri; Tiyatro topluluklarının faaliyetleri, başta İzmir ve İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde gerçekleşti ve nihayet Batı edebiyatının bazı kaynakları ve Türk aydınlarının çevirileri, Batı’dan gelen ana etki kaynaklarının ana hatlarını ifade ediyor.
Fenomenolojik ve ideolojik örgütlenmeler öncesi dönemdeki edebiyatımız
[wpcin-random-posts]