Milli edebiyat akımının oluşmasında ve gelişmesinde önemli rol oynar. İlk Türk sosyologudur. Sanatı, özellikle şiiri fikirlerini yaymak için bir araç olarak kullandı. Bu nedenle düşüncelerini şiirlerinde dile getirmiştir. Edebiyatı bilinç dönemi ve şiir dönemi olarak ikiye ayırır ve kendi dönemini bilinç dönemi olarak tanımlar.
Önerdiği toplumsal modeli, temelleri Emile Durkheim tarafından atılan dayanışma ekseninde oluşturmuştur. Yeni Hayat adlı şiir kitabında, geleceğin devletinin ilkelerini yeniden yorumlamaya karar verdi. Din, vatan, ilim, medeniyet, dil, vazife gibi toplumsal kavramları ele alır. Altın Işık adlı şiir kitabında çocuklara masal ve düzyazı anlatır. Bu yüzden daha didaktik şiirler yazmıştır. Bir süre notayı, ardından bir heceyi kullanın. Özellikle beş hecenin aruzdan çıkıp heceyi kullanmasına yardımcı olmuştur. Dile çok önem verirdi.
Türkçe karşılıkları olan Arapça ve Farsça kelime ve tamlamaların atılması ve popüler dile yerleşmiş olanların da kabul edilmesi gerektiğini savundu. Denemeler, didaktik şiirler, destanlar ve masallar yazdı. Eserleri: Şiir: Kızıl Elmalar, Altın Işık, Yeni Hayat Nesir: Malta Harfleri (Mektuplar), Türklük Esasları (Araştırma), Türkleştirme – İslamlaştırma – Çağdaş (Deneme), Türk Medeniyeti Tarihi, Türk Örfleri, Doğru Yol, Türk Ahlakı , Denemeler ( 10 cilt)
Başka bir ayrıntılı kaynak:
Ziya Kokalp’in ortaya koyduğu fikirler, millî edebiyat döneminde “Türkçülük” felsefesinin şekillenmesinde ve toplumun kültürel değerler üzerinden “millet” olma bilincini kazanmasında temel yapıyı oluşturmaktadır. İmparatorluk toplum yapısından, Türkçenin ilk dönemlerine kadar, XX. Yüzyılın başlarında tüm dünyada güçlü bir şekilde hissedilmeye başlayan “millet olma” bilincinin oluşmasına katkı sağlamıştır.
Dönemin siyasi yapısını şekillendiren fikirleri ortaya koyan en önemli eseri Türklük Esasları’dır. Ziyâ Gökalp’e bu çerçeveler içinde baktığımızda dönemin edebî eserlerini ortaya koymasının yanı sıra daha entelektüel bir arka plana yönelik çalışmalar yapmıştır.
Birçok Türk aydını gibi Osmanlı milliyetçisi olarak başlamış ve 1911’de Genç Kalemler dergisinde yazdığı Turan şiiriyle Türk milliyetçiliğine geçmiştir. Edebiyat, özellikle şiir, Kokalp ailesine fikir getirmenin başka bir yoludur. Gökalp tüm bu görüşleri ile millî edebiyat döneminin kültürel yapısının şekillenmesinde önemli olan Türk düşüncesinin önderidir.
İçindekiler
Bu aydın, Türk kültür, düşünce ve siyasi tarihimizin en önemli şahsiyetlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Kokalp’in Türk milleti ve Türk kültürü üzerine inşa ettiği kültürel, siyasi ve toplumsal teoriler, karşılaştığı sorunların da etkisiyle bugün bile gerçekliklerini sürdürmektedir. Zira Ziya Kokalp’in birçok kültürel, siyasi ve dini düşüncesi yeniden kurulan Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte yaşama imkânı bulmuştur. Zia Kokalp’in bu düşüncelerinde Batılı düşünce akımlarının da etkisi olduğu bir gerçektir.
Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanma ve dağılma sürecinde ortaya çıkan askeri, dini, siyasi ve ekonomik sorunların, Kokalp’in fikir hayatında ve aynı dönemde onunla birlikte yaşamış birçok Türk düşünürünün derin etkilerini görmekteyiz. Bu sorunların da etkisiyle milliyetçilik perspektifi Zia Kokalp’in düşünsel yapısında çok önemli bir alana sahip olmuştur. Ancak Ziya Kokalp’in milliyetçiliği etnisiteye dayalı değildir. Kültürel milliyetçilikten daha fazlasıdır. İşte tam da bu nedenlerle Mustafa Kemal Atatürk’ü derinden etkileyen aydınlarımızdan biridir.
Çeşitli türlerde eserler üreten Ziya Kokalp’in düşünsel iklimini oluşturma sürecinde aile ortamı, d. yanında Abdullah Cevdet, Yorgi Efendi, İbrahim Timo, İsmail Hakkı Bey, İshak Scotti ve Naim Bey; Jön Türklerin de etkili olduğu biliniyor. Ziya Kokalp’in fikirleri nedeniyle İttihat ve Terakki’de çeşitli üst düzey görevlerde de bulundu. Aynı şekilde Durkheim’ın toplumsal bakış açısının da Ziya Kokalp’in fikirleri üzerinde büyük etkisi olmuştur.
* Kızıl Elma (1914)
* Türk İlkeleri (1923)
* Doğru Yol (1923).
* Türk Gümrükleri (1923)
* Malta harfleri
* Türk Medeniyeti Tarihi (1926, ölümünden sonra).
* Altın Işık (1927)
* Türkleştirme, İslamlaştırma, Çağdaş (1929).
* Yeni Hayat (1930)
* Kürt aşiretleri üzerine sosyolojik araştırmalar
1924 yılında aramızdan ayrılan ünlü Türk düşünürünün mezarı, Divaniolo Caddesi üzerinde, padişahın lahitlerinin bulunduğu mezarlık binasının yanında yer almaktadır.
“Ulusal edebiyat hareketini geliştiren Omar Saif Al-Din’in dergi ve gazeteleri.”
[wpcin-random-posts]