İçindekiler
Tropik meyveler arasında yağı ve gıda olarak tüketilmesi ile son derece faydalı olan avokado pek çok açıdan insan sağlığına şifalı özellikler taşımaktadır. Özellikle kanserli hücreleri azaltması, cildi yenilemesi ve diyet uygulayanlar için eşsiz olması gibi özellikleri ile günümüzde yaygın olarak tercih edilmektedir.
Avokado ya da Latince adlandırması ile Persea americana anavatanı olarak Orta Meksika kabul edilmektedir. Çiçekli bitkiler yani kapalı tohumlular arasında tarçın ve kafur ağacının da içinde yer aldığı defnegiller familyasına mensup olan ağacın özellikle meyveleri çok değerli kabul edilmektedir. Avokadonun meyveleri, genel hatları ile küre biçimde oval, elips ya da armut gibi görünümde olmaktadırlar. Alışılmış olarak yeşil rengine sahiptirler ancak kırmızı ya da sarı olarak da bulunabilmektedirler. Etinin rengi ise krem sarısında ya da beyaza yakındır. Meyvelerin taze olarak tüketilmesi gerekmektedir. Yemeklerde ve salatalarda kullanıldığı gibi çok besleyici özellikler gösterir.
Tropikal bölgelerde yetişen avokado, aynı zamanda Akdeniz ikliminde de yetiştirilmeye uygundur. Neredeyse Akdeniz’e kıyısı olan tüm ülkelerde yetiştirilmesi yapılabilmektedir. En büyük etmen avokadonun yetişmesi için ağaçların asla don görmemesidir.
Anavatanı olarak kabul edilen Meksika’da son derece önemli bir meyve olarak kabul edilir. Köken olarak ortaya çıkışında İnka kültüründe tanrıların bir hediyesi olarak görülmektedir. MÖ 10.000 yıl öncesine ait günümüz avokadosunun atası kabul edilen criollo bitkisine dair kalıntılar bulunmuştur. Zamanla ıslah olarak günümüz yapısına kavuşmuştur. Meyvesinin şekli yüzünden farklı kültürlerde timsah armudu olarak da bilinmektedir. Özellikle Latin Amerika’da avokado pek çok alanda kullanılmaktadır. Çorba, ana yemeklerin içinde veya salata olarak kullanılması yaygın kullanım alanlarını göstermektedir.
Avokado ağaçları çok fazla uzun boylu olmayıp en fazla 20 metreye kadar uzamaktadırlar. Ağaçların sıralı halde 12 – 25 cm aralığında yaprakları bulunmaktadır. Çiçekleri uzaktan fark edilecek kadar büyük olmayıp genelde renkleri yeşil ve sarı renkleri arasındadır. Çiçeklerin en fazla genişliği ise 10 mm civarındadır. Armut şekline benzeyen meyvesi ise genelde ortalama 7 cm ve 20 cm arasında olmaktadır. Ağırlığı da 100 gram ve 1000 gram arasında değişmektedir. Meyvenin ortasında yer alan tohum ise 5 cm ve 6,4 cm uzunluğundadır.
Avokado yetişme koşulları açısından donsuz ve az rüzgâr gerektiren iklimleri sevmektedir. Aşırı rüzgar nem oranını azalttığı gibi aynı zamanda çiçeklerinin de kurumasına neden olur. Hafif don olaylarında bile meyvelerin ağaçtan düşmesine neden olmaktadır. Aynı zamanda en az 1 metreden fazla derinliğe sahip iyi havalanan toprakları severler. Aşırı tuzlu topraklarda yetişmesine karşılık vereceği meyvelerin sayısında azalma görülmektedir.
Ticari olarak üretimlerinde hektar başına yıllık bazda ortalama 7 tona yakın meyve alınabilmektedir. Bazı bahçe ve bakım koşullarında bu oran 20 tona kadar çıkabilmektedir. Ancak verimliliğinde düzensizlik sık olarak görülmektedir. Bu açıdan tıpkı zeytin gibi yıllık olarak verim oranı düşmektedir. Ufak hava değişimleri verimin etkilenmesine neden olabilmektedir.
Avokado meyvelerinin olgunlaşması için ise dalında bekletilmez. Tıpkı muz gibi dalından koparıldıktan sonra olgunlaşma gösterir ve toplandıktan sonra olgunlaşma sağlaması sebebiyle ithalat açısından da son derece ideal ve ekonomik bir meyvedir.
Besin değerleri ele alındığında avokado son derece yararlı özellikler göstermektedir. Neredeyse diğer bitkiler ile kıyas kabul etmez faydaları bulunmaktadır. Ortalama olarak yirmiden fazla faydası bulunmaktadır. Bol lif içermesi, günlük vitamin ihtiyacını karşılaması, folat, potasyum ve mineral açısından da zengin olan meyve böylelikle sağlık açısından çok yararlıdır. Aynı zamanda yağı da cildin parlaklık ve güzellik kazanması için etkili olmaktadır.
Avokado içeriği bakımından muzdan daha fazla potasyum içermektedir. Bu bakımdan kan basıncının dengelenmesine ve yüksek tansiyon, kalp yetmezliği ya da felç geçirme gibi durumların risklerini azaltmaktadır. Bir avokado günlük bazda vücudun ihtiyaç duyduğu tüm potasyumu karşılamaya yardımcı olur. Bu bakımdan spor ya da diyet yapanlar için idealdir.
Diyet açısından zengin lif kaynağı olarak da tercih edilmektedir. Sindirim sisteminin rahatlamasına neden olan avokado metabolizmanın daha hızlı çalışmasına neden olarak yağ yakma konusunda fayda sunmaktadır. Aynı zamanda bu etkisi enerji düşüklüğü gibi durumlarda da çabuk enerji bulmak için ideal olmaktadır.
İçeriğinde bulunan oleik asit yağ vücudun geneli açısından son derece yararlıdır. Hücre dokularındaki zedelenmeleri gideren ve dokulardaki fonksiyonların daha iyi çalışmasına etki etmektedir. Kan seviyesini de düzenleyerek kolesterolü dengede tutar. Böylelikle kötü kolesterol seviyesinin giderilmesi için büyük katkı sunmaktadır.
Güçlü bir antioksidan kaynağı olduğu için hem tüketim hem de yağ olarak kullanıldığında toksin ve asit oranını vücutta azaltmayı sağlar. Hücrelerin hızlı bir şekilde yenilenmesi ile birlikte özellikle kemoterapi hastalarına yararlı olmaktadır. Hücreleri radyasyonun zararlarına karşı koruduğu için bu tür tedavi gören hastalar üzerinde etkilidir.
Göz sağlığı konusunda da faydalı olan avokado, lutein ve zeaksantin içeriği sayesinde katarak gibi temel göz hastalıklarının engellenmesine etki etmektedir. Göz içindeki sıvının da artmasını sağlayarak göz kuruluğu gibi sorunlara karşı da fayda sağlayabilmektedir.
Yağ oranının fazla olmasına rağmen sahip olduğu yağ oranı vücut için yararlı özellikler gösterir çünkü yağ tiroidlerin çalışmasını destekler ve böylece hormonların daha dengede olmasına katkı sunar. sinir sisteminin işlevselliğinin artmasını da sağlayarak daha dengeli bir his durumu yakalanmasına destek sunar.
Avokadoyu kullanmak için tüketim ve yağ olarak kullanmak mümkündür.
Yağ Olarak Kullanılması ; avokado yağını vücuda haricen uygulandığında cilt görünümünü iyileştirmesi, akne ya da sivilce gibi oluşumları engellemesi, kırışıkları gidermesi ve rahatlatması açısından büyük yararlar bulunmaktadır. Yağı uygulamak için istenilen bölgeye masaj yapılması yeterlidir. Aynı zamanda avokado yağı saçlara uygulandığında da saçların gür ve daha parlak bir görünüm elde etmesine neden olmaktadır. Saç bakımı olarak tercih edildiğinde ise yıkanma esnasında nemli saçlara yağının masaj yapılarak uygulanması gerekmektedir. Daha sonra en az 5 – 10 dakika olacak şekilde yağın saçlar tarafından emilimi beklenmelidir. Yağın diğer bir özelliği de eklem ve kas ağrılarını gidermek açısından sunduğu yararlardır.
Besin Olarak Kullanılması ; avokado yenilebilen bir meyve olduğu için kendi başına tüketileceği gibi pek çok tarifin içinde de zengin içeriği sayesinde kendisine yer bulabilmektedir. Bu bakımdan sos olarak, tost, çorba, salata ve ana yemeklerin yanında tariflere uygun şekilde kullanıldığında hem besin değeri hem de tat olarak önemli bir aracı olmaktadır. Yaygın olarak kullanıldığı salatalarda besin değerlerinin dengelenmesini sağlayarak salatayı çok daha faydalı bir hale getirmektedir.
Avokado yağ olarak kullanıldığında sinir sisteminin düzenlenmesine yardımcı olur ve böylece etkili bir sakinleştirici özelliği gösterir. Stres, endişe, kaygı gibi durumların kolaylıkla geride kalmasını sağlayan avokado yağı, aynı zamanda iş temposuna bağlı olarak görülen pek çok rahatsızlığın ve istenmeyen durumların da daha kolay geride kalmasına neden olabilmektedir.
Pek çok şifalı özelliğe sahip avokado yağına ulaşmak için Mitr tarafından sunulan avokado yağı kullanabilirsiniz. Doğal içeriğe sahip olan Mitr avokado uçucu yağ ı ile birlikte çok kısa süre içerisinde cildiniz harika bir parlaklık kazanacak ve aynı zamanda vücudunuz da şifalı özelliklerinden yararlanabilecektir. Avokado yağının sakinleştirici etkisi de günlük yorgunluğunuzu üzerinizden atmanıza etki edecektir.
Avokado yağı kullanmak için açık yaralara uygulamadan kaçınınız. Meyve olarak tüketilmesinde hazımsızlık sorunları yaşayan kimseler için risk taşıyabilmektedir, bu yüzden doktor tavsiyesinde kullanılması tavsiye edilmektedir.