İşyeri Hekimliği Nedir?
İşyeri hekimliği son yıllarda hiç olmadığından daha önemli hale geldi, peki İşyeri hekimliği nedir, görev ve sorumlulukları, işyeri hekimi nasıl olunur? Sorularının cevabını verdiğimiz bu yazıyı ele aldık.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun yürürlüğe girmesi ile birlikte işyeri hekimliği bir zorunluluk olarak iş hayatına girmiştir.
İşyeri hekimliği eğitim veya kursu arayışında iseniz aşağıdaki formu doldurarak bize gönderin en iyi fiyatlarla size geri dönelim
[contact-form-7 id=”8225″ title=”Kurs Formu”]
Burada amaç işyerindekileri iş kazası ya da meslek hastalıklarına karşı korumak ve istenmeyen bir durumun meydana gelmesi halinde de bireylerin mümkün olduğunca zarar görmemesini sağlamaktır.
Bunu temin etmenin ilk adımı ise işyerinde işyeri hekimliği tarafından takip edilecek ve iş sağlığı ve güvenliğini sağlamaya yönelik tedbirler içeren bir programın uygulanmasıdır.
Bu bağlamda işyeri hekimliği yapan kişilerin görevleri sırasında tespit ettikleri olumsuzlukları rapor etmek gibi sorumlulukları bulunmaktadır.
Önemli bir sorumluluk olan işyeri hekimliği yasal düzenlemelerde yalnızca tıp fakültesi mezunlarının yapabileceği bir iş olarak değerlendirilmeyerek tıp fakültesinden mezun olduktan sonra ilave eğitim almış ve yapılan sınavda başarılı olmuş kişilerin gerçekleştirebileceği bir görev olarak düzenlenmiştir.
İşyeri Hekimliği Nedir?
6331 sayılı Kanun gereğince farklı tehlike sınıfında olan işletmelere işyeri hekimi bulundurma ya da işyeri hekimi bulunan bir OSGB’den bu konuda destek alma zorunluluğu getirilmesi ve bu yükümlülüğün gereğinin yerine getirilmemesi halinde para cezası öngörülmüş olması, işyeri hekimliği nedir sorusunu gündeme taşımıştır.
İşyeri hekimliği nedir sorusu şu temel sorumluluklar ışığında cevaplandırılmalıdır: İşyeri hekimi, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, çalışanların mesleki hastalıklara karşı korunması için gerekli tedbirlerin alınması ve bu bağlamda risk unsurlarının azaltılması konusunda sorumluluğu bulunan kişidir.
Bu bağlamda işyeri hekimliği nedir sorusunun işyeri hekiminin sorumlulukları çerçevesinde yanıtlanabileceğini ve bunun da çalışanlar üzerinde yapılacak sağlık gözetimi faaliyeti ile rehberlik ve danışmanlık görevinin yanı sıra çalışanlara verilecek sağlık eğitimlerini kapsadığını söylemek mümkündür.
İşyeri hekimliği nedir sorusunun bir diğer boyutu da kimlerin işyeri hekimi olarak görev yapabileceği ile ilgilidir. İşyeri hekimi olabilmek için tıp fakültesinden mezun olduktan sonra işyeri hekimliği kursuna katılarak başarılı olma şartı aranmaktadır.
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olarak 5 yıldan az olmamak üzere hizmet vermiş olan hekimler ile iş müfettişleri de işyeri hekimi olarak görev yapabilmektedir. Halk sağlığı uzmanları da gerekli eğitimi alarak sertifika almaya hak kazandıktan sonra işyeri hekimi olabilmektedir.
İşyeri Hekimliğini Açılımı Nedir?
İşyeri hekiminin temel görevlerinden biri işyerinde mesleki risklerin önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınmasına öncülük etmek ve çalışanları risk unsurlarına karşı koruyacak çalışmaları yürütmektir.
İşyeri hekimi olarak çalışabilecek niteliklere sahipse ve bunun için işyerinin tehlike sınıfı uygunsa gerekli belgelerinin de bulunması şartıyla işverenin kendisi tarafından da yerine getirilmesi mümkün olan bu sorumluluk, sertifikalı işyeri hekimleri tarafından yerine getirilmektedir.
Ancak her işyerinde bu nitelikleri haiz bir çalışanın bulunması mümkün olamayacağından işyerlerine OSGB’lerden hizmet alabilme olanağı getirilmiştir.
İşyeri hekiminin bir başka temel sorumluluğu sağlık gözetimidir. Bu amaçla 6331 sayılı Kanunla, işçilerden;
Sağlık raporu uygulaması ile hem iş için uygun olan kişilerin çalıştırılması hem de işin devamı sırasında çalışan açısından riskli bir durumun ortaya çıkması halinde bunun engellenmesi mümkün olmaktadır.
Özellikle tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde bu durum daha fazla önem taşımaktadır. Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları işyerindeki sağlık ve güvenlik biriminde görev yapan işyeri hekimi tarafından düzenlenmektedir.
İşyeri hekimi firmanın çalışanı değilse ve OSGB’den hizmet alınıyorsa buradaki işyeri hekiminden de sağlık raporu alınabilmektedir.
İşyeri Hekiminin Görevleri Nedir?
Günlük hayatta sağlık sorunlarını aşmak için nasıl doktor ihtiyacımız varsa, çalışanların sağlığını korumak için işyeri hekimine ihtiyaç vardır.
Yukarıda ifade edilen hususları da değerlendirmenin içine katarak genel bir maddeleme yapılacak olursa işyeri hekiminin görev tanımı içinde şu hususların yer aldığını söylemek mümkündür:
İşyeri hekimi işyerinde sağlık ve güvenliğin sağlanmasında çalışanlar ile işverenler arasında bir köprü görevi yürütmektedir.
Çalışma ortamında işyeri hekimince belirlenen risklerin minimize edilmesi için alınması gereken tedbirler işverenler için ilave maliyet olarak değerlendirilse de çalışan sağlığı ve verimliliği üzerindeki etkisi ile muhtemel iş kazası ve meslek hastalıklarına maruz kalınma durumunda işverenin katlanmak zorunda kalacağı maliyeti önlemesi bakımından oldukça önemlidir.
Alınan tedbirler sayesinde çalışma ortamı daha güvenli ve çalışanların sağlığı bakımından daha uygun bir hale gelecektir.
İşyeri Hekiminin Önemi
Bu da işyerine bağlı bir kaza ya da hastalık durumunda çalışana ödenmesi gereken tazminat ve tedavi giderlerinin önlenmesi anlamına gelmektedir. İşveren açısından bu önlemlerin alınmasının bir başka boyutu ise, muhtemel işgücü kayıplarının önlenmesidir.
Sayılan hususlar ışığında işyeri hekiminin temel görevinin işyerinde sağlık gözetimi yaparak çalışanlara yol göstermek ve tespit ettiği noktalar çerçevesinde de işvereni yönlendirmek olduğunu söylemek mümkündür.
İşyeri hekimi, çalışmaları sırasında işyeri ortamında çalışanlar için risk oluşturacak bir tasarım eksikliği tesit ettiğinde bu hususla ilgili olarak işvereni bilgilendirmek zorundadır.
Çalışmanın yürütülmesi sırasında çalışanların koruyucu bir ürün kullanması gerekli ise bu ürünlerin seçilmesi konusunda işyeri hekiminin sorumluluğu bulunmaktadır.
Çalışanların mevcut sağlık durumları işyeri hekimi tarafından incelenmeli ve işten kaynaklanan risk faktörleri ve çalışan sağlığı üzerindeki mevcut ve muhtemel etkileri araştırılmalıdır. Çalışanların risk faktörlerine karşı eğitilmesi ve korunmasında da işyeri hekiminin sorumluluğu bulunmaktadır.
Yapılan bu çalışmalar iş ile çalışan arasında uyumlu bir birlikteliğin yakalanması ve işyerinde verimliliğin artırılması bakımından etkili olması yönüyle önemlidir.
İşyeri Hekiminin Sorumlu Olduğu Alanlar
İşyeri hekimi sorumlu olduğu çalışanlarla ilgili olarak hasta kayıtları tutmayı ihmal etmemelidir. Bu bağlamda meslek hastalığı oluşması ya da meslek hastalığı teşhisi konulacak safhaya gelinmemiş olsa da herhangi bir çalışanın bu konu ile ilgili olarak yüksek risk taşıması halinde bu hususlar kayıt altına alınmalı ve işverenin bilgilenmesi sağlanmalıdır.
İşyerinde özel durumda olan çalışanlar mevcut olabilir. 18 yaşından küçük ya da gebe olan çalışanlar özel çalışan olarak takip edilerek koruma altına alınmalıdır.
Önceden herhangi bir iş kazasına maruz kalmış olan çalışanlar açısından da sağlık gözetim ve takibi titizlikle yerine getirilmelidir. İşyeri ile ilgili risk analizi yapılırken bu çalışanlar dikkate alınmalı ve işyeri hekiminin önerileri değerlendirilmelidir.
Çalışanların işe girişlerinde sağlık raporu alınması, özellikle tehlikeli işyerlerinde işle uyumlarının belirlenmesi bakımından temel bir kriterdir. Bununla birlikte işyeri hekimi tarafından işin yürütülmesi sırasında da periyodik kontroller yapılarak belirli dönemlerde sağlık raporları yeniden değerlendirilmelidir.
Yapılan tespitlere bağlı olarak koruyucu önlemler alınması gerekli ise işveren bu konuda bilgilendirilmeli ve çalışanların da eğitim alması sağlanmalıdır.
Yapılacak periyodik muayenelerin süresi de işyerlerinin tehlike sınıfına göre belirlenmiştir. Buna göre; az tehlikeli işyerlerinde çalışanların periyodik sağlık muayenelerinin 5 yılda bir yapılması yeterlidir. Ancak tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yapılacak periyodik muayene için daha kısa aralıklar öngörülmüştür.
İşyeri Hekiminin Tecrübeleri
Yasal düzenlemeler tehlikeli sınıftaki işyerlerinde 3 yılı geçmemek üzere periyodik muayene yapılmasını gerektirmektedir. Çok tehlikeli işyerlerinde ise bu süre 1 yılı geçmemek üzere biçiminde düzenlenmiştir.
Bu muayenelerin yapılmasında işyeri hekiminin sorumluluğu bulunmaktadır. Bununla birlikte işveren de işyeri hekimine çalışmalarını rahatlıkla yürütebileceği ortamı sunmakla yükümlüdür.
Ayrıca yapılan çalışmalar sonucunda belirlenen tedbirleri almak ve işyeri hekiminin raporlarını dikkate almak da işverene ait bir sorumluluktur.
Yasal düzenlemeler ile sorumluluk alanları ve görev tanımları netleştirilen işyeri hekimlerinin çalışma süreleri de mevzuatla belirlenmiş durumdadır.
Buna göre; bir işyeri hekimi az tehlikeli sınıfa dahil bir işyerinde görev yapıyorsa çalışan başına ayda 5 dakikadan az olmamak üzere hizmet vermelidir.
Tehlikeli sınıftaki işyerlerinde bu süre çalışan başına 10 dakika olarak belirlenmişken, çok tehlikeli işyerlerinde ise 20 dakika olarak belirlenmiştir.
İşyeri tehlike sınıflarının yanı sıra çalışan sayısı da işyeri hekiminin çalışma süresi bakımından belirleyicidir. Buna göre az tehlike sınıfa dâhil olan işyerlerinde çalışan sayısı 2000’in üzerinde ise tam gün hizmet vermek üzere işyeri hekimi görevlendirilmelidir.
Çalışan sayısı bakımından 2000’i aşan rakamlar söz konusu olduğunda yeteri kadar ilave işyeri hekimi görevlendirilmesi gereklidir. Tehlike sınıfı bakımından tehlikeli grupta yer alan işyerlerinde tam gün çalışacak bir işyeri hekimi için öngörülen çalışan sayısı ise 1000’dir. 1000’i aşan çalışanın bulunduğu işyerlerinde ilave hekim görevlendirilecektir.
Çok tehlikeli sınıfta bulunan işyerlerinde ise işyeri hekiminin tam gün hizmet vereceği çalışan sayısı biraz daha düşürülerek 750 olarak belirlenmiştir. Belirlenen sayıyı aşan çalışanın mevcut olması durumuna ilave işyeri hekimi görevlendirilmesi gerekliliği burada da geçerlidir.
İşyeri Hekimliği Kursu
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile bu kanunun ikincil mevzuatı olarak hazırlanan düzenlemeler uyarınca kapsama dâhil işletmelerde sağlık gözetimini gerçekleştirmek, rehberlik ve danışmanlık yapmak, eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerini üstlenmek üzere işyeri hekimi çalıştırma zorunluluğu getirilmiştir.
Gerekli mezuniyet şartını sağlayan kişiler yapılan sınavda başarılı olduğu takdirde işyeri hekimi olarak görev yapmaya hak kazanabileceğinden işyeri hekimliği kursu ile teknik bilginin desteklenmesi yararlı olacaktır.
İşyeri hekimi olarak görev yapacak olan kişilerin mutlaka sınavda başarılı olduğunu gösteren bir sertifikaya sahip olması gereklidir. Akademimiz tarafından düzenlenen işyeri hekimliği kursu programına katılarak sınavlarda başarılı olmanızı sağlayacak temel bilgileri edinebilir ve sertifikanızı alabilirsiniz. İşyeri hekimliği sertifikası 5 yıllık bir geçerlilik süresine sahiptir.
İşyeri Hekimliği Kursuna Kimler Katılabilir
Bu nedenle işyeri hekimliği eğitimi kapsamında, ilk defa işyeri hekimliği sertifikası almak üzere başvuranlar için işyeri hekimliği temel eğitimi verilirken, sertifika aldığı tarihin üzerinden 5 yıl geçmiş olanlar ise işyeri hekimliği yenileme eğitimine tabi tutulmaktadır.
Temel eğitim ve yenileme eğitimi fiyatları için iletişim adreslerimizden ve telefon numaramızdan akademimize ulaşabilirsiniz. Kurs fiyatları dönemlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Bu durumu etkileyen diğer unsurlar arasında kurs programının süresi ve içeriği ile kursiyer sayısı da yer almaktadır.
İşyeri hekimliği eğitim programlarından yararlanabilmek için tıp fakültesi mezunu olma şartı aranmaktadır. İşyeri hekimliği kursu kapsamında verilecek temel eğitimin süresi asgari 220 saattir ve hem teorik hem de işyeri hekimine sahip bir işyerinde uygulamalı eğitim verilmektedir. Bu sürenin artırılması mümkündür.
Yenileme eğitimlerinin de 30 saatten az olmaması gereklidir. Eğitim programının ardından ÖSYM tarafından düzenlenen sınava katılan ve başarılı olan kişiler sertifika almaya hak kazanmaktadır. Yapılan ilk düzenlemelerde sınavda başarılı olabilmek için 3 yıl içinde en fazla iki sınava katılma hakkı verilmişti.
3 yıl içinde girdiği iki sınavda başarılı olamayan adayların yeniden sınava girebilmesi için bir kez daha eğitim alması öngörülmüştü. Ancak bu düzenlemede yapılan değişiklikle bu sınır kaldırılmış ve bir defa eğitim aldıktan ve eğitim programını tamamladıktan sonra sınırsız olarak sınava girme hakkı verilmiştir. Sınav başarısı için 100 üzerinden 70 puan ve üzerinde bir sonuç almak gereklidir.
İşyeri Hekimliği Kursu Kare Akademi
Akademimiz tarafından verilen işyeri hekimliği eğitim programı kapsamında öğrenebileceğiniz temel bilgiler arasında en başta iş sağlığı ve güvenliğinin kavramsal ve kurallarıyla gelişimi konusu gelmektedir.
İş sağlığı ve güvenliği işletmeler ve bireyler için bir zorunluluktan öte kültür olarak yerleşmelidir. Bu nedenle iş sağlığı ve güvenliği kültürü de eğitimin bir parçası olarak planlanmıştır.
Ülkemizde ve dünyada iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili bilgiler de eğitim kapsamında verilmektedir. İşyeri hekimlerinin yasal altyapıya hâkim olmasını sağlamak üzere temel hukukla birlikte iş hukuku ve iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal düzenlemeler eğitim programı içeriğine dâhildir.
Ayrıca kursiyerlere, ulusal ve uluslararası kuruluşlar hakkında bilgi verilmekte; ulusal mevzuatın yanı sıra iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olarak etkisi bulunan uluslararası sözleşmeler anlatılmaktadır.
İşyeri hekimliği eğitiminin temelinde bu alanda verilmesi gereken hizmetler, yetkili kurullar, iş sağlığı ve güvenliğinin yönetimini sağlamak üzere geliştirilen sistemler gibi konular da yer almaktadır.
İşyeri Hekimliği Kursu İçeriği
Bu kapsamda kursiyerlere risk yönetimi ve değerlendirmesi hakkında bilgi verilmekte, işyerinde sağlık gözetimini nasıl gerçekleştirecekleri ve biyolojik izlemeyi nasıl yapacakları hakkında eğitim verilmektedir. İş hijyeni ile çalışma ortamının gözetimi hakkında bilgi sahibi olmak işyeri hekimi adayları için oldukça önemlidir.
Bu bağlamda fiziksel, kimyasal, biyolojik ya da psikososyal açıdan risk içeren etmenler eğitim programı kapsamında kursiyerlere anlatılmaktadır.
İşyeri hekimleri tehlike sınıfı bakımından farklı sınıfta yer alan işyerleri için hizmet vermektedir. Bu nedenle farklı işyerleri için iş kazası ve meslek hastalığı noktasında etkili olabilecek ergonomi, elektrikli çalışmalar, yanıcı, patlayıcı ve parlayıcı maddeler hakkında bilgi verilmesi eğitim programının bir gereğidir.
İşyerinde temel hedef iş kazalarının önlenmesi, önlemenin mümkün olmadığı durumlarda ise en az hasarla bu durumun atlatılmasıdır. Bu açıdan işyeri hekimi korunma politikaları, iş kazaları ve endüstriyel kazalar ile ilkyardım örgütlenmesi hakkında bilgili olmalıdır.
İş sağlığı ve güvenliği eğitiminin bir boyutu iş kazaları, diğer boyutu ise meslek hastalıkları ile ilgilidir.
Bu kapsamda meslek hastalıkları, işle ilgili hastalıklar, mesleğe bağlı olarak gelişen solunum sistemi, kalp damar sistemi, sinir sistemi, genitoüriner sistem, iskelet sistemi hastalıkları ile cilt hastalıkları eğitim programı içeriğinde yer almaktadır.
İşyeri Hekimliği Kursu Eğitim Süreci
Ayrıca mesleğe bağlı olarak gelişen bulaşıcı hastalıklar ve kanserler ile işitme kayıpları ve toksikoloji de meslek hastalıkları ile ilişkili olarak eğitim programına dâhil edilmiştir.
Eğitim programımız kapsamında iş sağlığı ile ilgili güncel bilgileri de edinebilirsiniz. Buna ek olarak çalışma yaşamında beslenme, sağlığın geliştirilmesi ve özel risk grupları hakkında bilgi alabilirsiniz.
İşyeri hekiminin hedef kitlesinin yetişkinler olmasına bağlı olarak yetişkin eğitimi ve iletişim eğitimi almak işyerinde vereceğiniz sağlık ve güvenlik eğitimini kolay ve etkili hale getirecektir.
Ayrıca işyeri hekimliği kapsamında ilgilenilen hastaların kaydının tutulması ve bu kayıtlarda gizliliğin sağlanması önemli bir konudur ve kursiyerlerimize bu konuda da bilgi verilmektedir.
İşyeri Hekimliği İstanbul
İşyeri hekimliği İstanbul içinde hizmet veren işletmelerde işverenin kendisi, görevlendireceği bir işyeri hekimi ya da OSGB’den temin edeceği bir işyeri hekimi tarafından gerçekleştirilebilmektedir. İşverenin kendisi tarafından bu görevin yerine getirilebilmesi için işyerinin tehlike sınıfının uygun olması şarttır.
Ayrıca, işyerinde bu işi yerine getirebilecek nitelikte personel bulunmaması ve işverenin de gerekli belgelere sahip olması koşulları da aranmaktadır.
İşyeri hekimliği İstanbul içindeki işletmelerde işyeri hekimi olarak görevlendirilecek bir personelin eliyle yürütülecekse bu kişinin de tıp fakültesi mezunu olması yeterli değildir.
Mezuniyet sonrası ayrıca belirli bir programı olan işyeri hekimliği eğitimini almış ve açılacak sınavda başarılı olarak sertifika sahibi olmaya hak kazanmış olmalıdır. Akademimize başvurarak gerekli temel eğitimi alabilir ve sertifika sahibi olabilirsiniz.
İşyeri hekimliği İstanbul işletmeleri için görevlendirilecek bir personel eliyle değil de OSGB’de hizmet veren bir hekim eliyle yürütülüyorsa bu kişi de işyerinde görev yapacak olan işyeri hekimi ile aynı koşulları sağlamış olmalıdır.
İşyeri hekimliği İstanbul ve diğer şehirlerde faaliyet gösteren işletmeler için yasaların getirmiş olduğu bir zorunluluk olup Akademimizden alacağınız eğitim sonrasında, gerek OSGB gerekse işyerleri bünyesinde bu görevi başarıyla yürütmenizi sağlayacak sertifikayı almanıza kapı aralayacaktır.
İşyeri hekimliği sertifikası alabilmek için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluştan eğitim alınmış olmalıdır. Ancak bu eğitim tek başına yeterli olmayıp sınavdan da 70 ve üzerinde puan almak gereklidir.
Buna bağlı olarak da İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından sertifika düzenlenecektir. Bakanlık tarafından düzenlenen sertifikalar İSG-Katip sisteminden görüntülenebilmektedir.
İşyeri hekimliği, işyerlerinde tehlike sınıfına ve işçi sayısına bağlı olarak yürütülen bir faaliyettir. Buna bağlı olarak da işyeri hekimliği ücreti değişiklik göstermektedir.
Her yıl işyeri hekimliği asgari sözleşme ücretleri yayınlanmaktadır. Buna göre işyeri hekimliği ücreti risk kategorisine ve çalışan sayısına bağlı olarak ilan edilmektedir. 2018 yılı için işyeri hekimliği ücreti olarak ilan edilen tutar, az tehlikeli sınıfta yer alan ve 50’den az çalışanı bulunan işletmeler için net 55,30 TL’dir.
Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde işyeri hekimliği ücreti olarak belirlenen tutar 2018 yılı için net 56,99 TL olup, çok tehlikeli olan işyerlerinde bu rakam 58,64 TL’ye çıkmaktadır. Bu rakamlar sabit ücretler olmayıp her yıl yapılan düzenlemeler ile değişen tutarları göstermektedir. Ayrıca bu ücretler asgari düzeyi ifade etmektedir.
Bu taban ücretler karşılığında hizmet verecek olan işyeri hekiminde sertifika bulunması temel zorunluluktur.
İşyeri hekimi çalıştıracak olan işyerlerinde merak uyandıran sorulardan biri de bu sertifikanın geçerliliğinin nasıl kontrol edilebileceğidir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, sertifikanın düzenleme tarihinden itibaren 5 yıl geçerliliğini korumasıdır.
Ayrıca 16.12.2003 tarihi öncesinde Türk Tabipler Birliği tarafından verilen sertifikaların geçerliği Bakanlığa eğitim alındığına dair bildirim yapılmış olması şartıyla kabul edilmektedir.