Kıdem tazminatı ve işçilik alacaklarına dayalı olarak işverene dava açmak için yetkili iş mahkemesine dava dilekçesi ile başvurmak ve harçlar ile gider avansını yatırmak gerekir. İş Mahkemelerinde görülen davaların çoğunun dava şartı arabuluculuğa tabi olduğundan dava açmadan önce arabulucuya başvurmak gerekir.
Tuttuğunuz avukatın ücretini siz ödersiniz. Yargılama giderlerini davacı öder ancak bunlar davada haklı çıkarsa karşı tarafa yüklenir. Davacı davayı kaybederse yaptığı masraflar üzerinde kalacaktır.
İş mahkemesinde dava açarken belirli bazı harç ve yargılama giderleri avansının yatırılması gerekmektedir. İş davalarının bazıları nispi bazıları maktu harca tabi olabilir. Nispi harca tabi davalarda harç tutarı davanın değerine göre değişirken maktu harca tabi davalarda Harçlar Tarifesinde kesin olarak belirlenmiş bir tutardan ibarettir. Gider avansı olarak adlandırılan yargılama giderleri için önceden alınan avans miktarı yönünden ise davanın maktu veya nispi harca tabi olmasının bir önemi yoktur. Bu avansın miktarını, keşif ve bilirkişi incelemesi gibi toplanması masraf gerektiren delillere dayanılması, davanın taraflarının ve dinletilmek istenen tanıkların sayısı etkilemektedir.
İş mahkemelerinde görülen belli başlı davalar şunlardır.
Yukarıda da değinildiği üzere iş mahkemesinde dava açması gereken kişinin ödemesi gereken bazı giderler vardır. Bunları harçlar ve gider avansları başlığı altında toplayabiliriz. Değeri para ile ölçülebilen davalar, dava değeri üzerinden alınan, nispi bir harca tabi olduğundan dava değeri arttıkça ödenmesi gereken harç miktarı da artacaktır.
Aşağıda 10.000,00 TL tutarlı bir kıdem tazminatı davası için asgari harç ve masraf tutarları yer almaktadır.
Başvurma Harcı |
1 |
80,70 |
Harç |
Vekalet Harcı |
1 |
11,50 |
Harç |
Peşin Harç |
1 |
170,78 |
Harç |
Gider Avansı |
2 |
550,00 |
Masraf |
Vekalet Pulu |
1 |
18,15 |
Masraf |
Toplam 831,13
Gider avansı; tebligat giderleri, bilirkişi ücreti, tanık ücretleri gibi kalemleri de içermekle birlikte son zamanlarda bu ücretler arttığından gerçekleşen dava masrafı daha fazla olacaktır.
Adalet istatistiklerine göre iş mahkemelerinde yargılama süresi 540 gündür. Bu süreye kanun yolu aşamaları olan istinaf ve temyiz inceleme süreleri dahil değildir. İş mahkemelerinde yürütülen dava süresi birçok değişkene bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Bir davayı kaybetmenin en temel sonucu o davada dayanılan hakkın hukuk düzeninde kabul görmeyeceğinin tespit edilmesi ve aynı davanın kesin hüküm nedeniyle bir daha açılamamasıdır. Elbette bu sonuç davanın esasına girilerek karar verilmesi halinde ortaya çıkar. Davanın usulden reddedilmesi halinde zamanaşımı ve varsa hak düşürücü süre içerisinde usulüne uygun yeni bir dava açılması ve bu davanın kazanılması mümkündür.
Davayı kaybetmenin tali sonucu vekalet ücretlerini de içerecek şekilde yargılama giderlerinin karşı tarafa ödenmesidir.
İş mahkemelerinde açılan davaların sadece yüzde 18’i işveren lehine sonuçlanmaktadır. Ancak bu orana zamanaşımı, yetkisizlik, feragat gibi nedenlerle davanın usulden reddi kararları da dahil olduğundan esastan karar verilen dosyalarda işveren lehine sonuçlanma yüzdesi daha da düşüktür