Pedodonti 0 ile 12 yaş arasındaki çocukların dişlerinin korunmasını ve tedavilerini kapsayan bir anabilim dalıdır. Çocukların süt dişlerinin ya da daimi dişlerinin korunmasının yanı sıra çürük, travma ya da bazı kalıtımsal sorunların giderilmesini de kapsayan çocuk diş hekimliği bazı koruyucu önlemlerin alınmasını da sağlar. Bu sayede çocukların daha sağlıklı dişlere sahip olması mümkün hale gelebilir. Hatta bazı önleyici tedaviler sayesinde ileride oluşabilecek önemli problemlerin engellenmesi de sağlanabiliyor. Ailelerin sıklıkla merak ettiği amputasyon işlemi ya da flor uygulaması gibi konuları da ele alacağız. Öncesinde ise bu anabilim dalı kapsamında yapılan işlemleri aktaralım.
Yazı İçeriği
Genel olarak pedodonti çatısı altında gerçekleştirilen işlemlere şu örnekleri verebiliriz:
Çocuk diş hekimliğinde görev yapan diş hekimlerinin en önemli görevlerinden biri de tüm bu işlemler sırasında çocuklarda dental fobi oluşmasını önlemektir. Bu nedenle işlemler olabildiğince çocuk için bir oyuna çevrilerek gerçekleştirilir. Çocuklarda fobi oluşmasının önlenebilmesi için diş hekimi ile çocuklar arasındaki iletişimin de sağlıklı bir şekilde kurulması gerekir. Aynı zamanda ailelerin bilgilendirilmesi de sağlanır. Ağız ve diş temizliğinin en doğru şekilde gerçekleştirilmesi alışkanlığının çocukluk döneminde kazanılması için ailelerin bu konuda bilgilendirilmesi mühimdir.
Süt dişlerinin en önemli görevi çocukların beslenmesini sağlamaktır. Toplamda 20 adet süt dişi bulunur. Bu dişler çocukların düzgün bir şekilde konuşabilmesi açısından da önem taşıyor. Her bir süt dişi kapladığı alan sayesinde kendisinden sonra gelecek olan kalıcı dişler için yer kaplar. Bir anlamda kalıcı dişlerin yerini bir süre muhafaza eder de diyebiliriz. Kalıcı dişler çıkmaya başladığında da süt dişler rehberlik eder ve kalıcı dişlerin çıkması için uygun zemini hazırlamış olurlar. Süt dişlerinin belirli bir süre boyunca ağızda kalması gerekir. Eğer olması gerekenden daha erken dönemde süt dişleri çekilirse tamamen fizyolojik olan bu yer tutuculuk fonksiyonu da ortadan kalkmış olur. Diş erken çekilirse yer tutuculara ihtiyaç doğabilir. Ailelerin çocukların süt dişlerine asla gelişigüzel müdahalelerde bulunmaması gerekiyor. Herhangi bir sorundan şüphelenilmesi halinde aileler çocuk diş hekimliği alanından yardım almalıdır.
Süt dişleri çocuğun estetik algısını da etkiler. Çürük bulunan ya da lekeli dişler özellikle okul döneminde çocukların psikolojisini olumsuz yönde etkileyebiliyor. Ayrıca bu dişler seslerin doğru çıkarılmasında da önemlidir. Çürük yahut travmaya bağlı olarak ön dişlerde madde kaybı olan çocuklarda konuşma bozukluğu da meydana gelebiliyor.
Öncelikle pedodonti alanında temel amacın diş sorunlarını önleyecek olan tedbirleri almak olduğunu belirtmeliyiz. Bu önlemler sayesinde çocukların daha sağlıklı dişlere sahip olması mümkün hale gelebilir. Alınan bu tedbir amaçlı uygulamalar ise ‘koruyucu diş hekimliği uygulamaları’ olarak adlandırılıyor. Elbette koruyucu diş hekimliği uygulamaları dendiğinde akla ilk gelen flor uygulaması ve fissür örtücü işlemlerdir. Bu iki uygulama hakkında merak edilenleri az sonra aktaracağız. Ancak bunlarla birlikte ailelerin beslenme konusunda bilgilendirilmesi de son derece önemlidir. Ailelere verilen bu bilgiler ışığında çocukların sağlıklı beslenmesi ve ağız temizliği konusunda bir bilinç kazanması da sağlanmış olur.
Çocuklar için pedodonti sadece fiziksel anlamda önem taşımıyor. Psikolojik açıdan da oldukça önemlidir. Diş hekimliği korkusunun çok büyük bir bölümü çocukluk döneminde başlar. Günümüzde pek çok kişinin rutin olarak ağız ve diş kontrolüne gitmemesi hatta olası sorunlar karşısında bile olabildiğince diş hekimine gitme konusunu ertelemesi, bu korkudan kaynaklanır. Oysa çocukluk döneminde çocuklar ile diş hekimi arasında sağlıklı bir iletişim olması, bu korkunun oluşma riskini de tamamen ortadan kaldırabilir. Pedodonti uzmanlarının çocuklarla doğru iletişim konusunda da eğitim aldıklarını unutmamak gerekir.
Bununla birlikte gelişmekte olan dişlerin anatomik yapısının kontrol altında tutulması da bu alanın önemini ortaya koyan unsurlardan biridir. Dişlerin sürme sorunlarının erken dönemde tespit edilmesi, gerekli tedbirlerin alınması ve özellikle de koruyucu uygulamalar, sağlıklı bir diş yapısına sahip olunması konusunda önem taşıyor.
Amputasyon işlemi pedodonti alanında gerçekleştirilen işlemler arasında en sık merak edilenlerden biridir. Dişin kırılması ya da diş çürüğünün çok derin olması gibi zorunlu durumlarda uygulanan bir işlem olduğunu söyleyebiliriz. Amputasyon kapsamında sinir dokusunun enfekte olan kısmı uzaklaştırılır. Sağlıklı olan kısmın ise korunması amaçlanır. Amputasyon işlemi lokal anestezi altında yapıldığından çocuğun bu esnada acı ya da ağrı hissetmesi asla mümkün olmaz. Eğer bu işlem yapılmazsa ne olur sorusunun yanıtı da merak ediliyor. Gerekli olduğu halde ampütasyonun yapılmaması durumunda dişe kanal tedavisinin uygulanması ya da dişin çekilmesi gerekir. Dişin çekilmesi halinde de yer tutucuya gereksinim doğacaktır.
Flor, diş çürüklerini önlemesi amacıyla kullanılan ve dişlerin daha güçlü bir yapıya sahip olmasını sağlayan bir elementtir. Diş hekimliği alanında çok uzun zamandır kullanılan elementlerden biri olan flor, pedodonti alanında da tercih ediliyor. Dişler ilk defa çıkmaya başladığında diş minesinin tam olarak olgunlaşmamış olması söz konusudur. Bu nedenle yeni çıkmaya başlayan dişler çürük riskine karşı oldukça zayıftır. İşte bu noktada devreye flor uygulaması giriyor ve dişlerin daha güçlü bir yapıya sahip olmasını sağlıyor. Dişlerde çürük oluşma riskinin ciddi düzeyde düşmesi sağlanıyor. Çünkü bu element diş minesini güçlendirir. Dişi asit ataklarına karşı korur. Flor uygulamasının 6 ayda bir diş hekimi tarafından uygulanması halinde çürük riski de çok ciddi oranda azaltılmış olur. Kişinin çürük risk grubuna göre (düşük, orta ya da yüksek risk grubu) yılda 1, 2 ya da 3 defa uygulanabilir.
Yapılan son araştırmalar söz konusu işlemin çürük riskini % 40’ın üzerinde azalttığını ortaya koyuyor. Düzenli olarak gerçekleştirilmesi halinde bu oran daha da azalacaktır. Hatta diş çürükleri başlangıç aşamasında olduğunda da flor uygulaması tercih edilebiliyor ve bu sayede çürüğün ilerlemesi de önlenebiliyor. Tıpkı bir vernik gibi diş yüzeyine sürülen bu elementin kısa zamanda sertleştiğini ve bir tabaka haline geldiğini söyleyebiliriz. Bu nedenle çocukların yutması gibi bir durum söz konusu olamaz. Ayrıca çocuk diş hekimliği alanında kullanılan flor, çocukların sağlığına hiçbir zarar vermez, güvenle tercih edilebilir.
İlginizi çekebilir –> Diş Beyazlatma
Fissür örtücü uygulama en basit şekli ile olukları kapatma olarak tanımlanabilir. Sürekli olan dişlerin çiğneyici özellikte olan yüzeylerinde çürümeye yatkın oluklar oluşabiliyor ve pedodonti alanında bu olukların kapatılması için fissür örtücü işlem gerçekleştiriliyor. Böylelikle bakterilerin söz konusu oluklara yerleşmesinin önüne geçilmiş oluyor. Çürükleri önleyen ve akışkan özellikte olan bir dolgu materyali kullanılıyor. Fissür örtücü uygulamanın 6 ayda bir kontrolden geçirilmesi de önemlidir. 6 yaşından itibaren yapılabilen bu işlem diş dokusunda herhangi bir kayba asla neden olmaz.
Göz atın –> Diş Muayenesi
Elbette pedodonti alanında diş hekimlerinin hastaya yaklaşımı çok daha farklıdır. Çünkü hastalar çocuklardır ve çocuklarda bir korku oluşmaması için doğru şekilde yaklaşmak, iletişim kurmak daha da önemlidir. Bu nedenle çocuk diş hekimliği alanında çocuklarda acı, sıkıntı, endişe, korku ve stres olmadan tüm işlemlerin yapılması için maksimum hassasiyet gösterilir. Çocuk diş hekimliğinin yanı sıra uygulanan işlemlere dair s
orularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.
Bilgi sahibi olun –> Diş Çekimi