Tehlikeli maddelerin sektör içerisinde kullanımlarının giderek yaygınlaşmaya başlaması, bunların taşınması konusunda da bazı sorunlar yaratır. Bu sorunların çözümü noktasında bir takım önlemler ve kurallar getirilmiştir. Lojistik firmaları, bu kuralları uygulayarak geri dönülmez kazaların ve çevreye verilebilecek zararların önünü almak adına birtakım önlemler alırlar.
Tehlikeli maddelerin kolayca ve güvenli bir şekilde taşınması lojistik firmaları açısından oldukça önemlidir. Bu sebeple tehlikeli madde taşımacılığı, üst düzey güvenlik önlemleri altında yürütülen bir süreci ifade eder. Tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan araçlar, personel ve belgeler büyük önem arz eder. Tehlikeli maddelerin büyük bir çoğunluğu günlük hayatı sürdürebilmek adına kullanılan malzemelerdir. Bunun yanı sıra ortaya çıkan tehlikeleri atıkların imhası ya da geri dönüşümü konusunda da tehlikeli madde taşımacılığı önemli konulardan biridir. Tehlikeli madde taşımacılığında uyulması gereken bir dizi kural bulunur.
Tehlikeli madde lojistiği, kimyasal özellikleri bulunan ve çevreye verebileceği hasarlar nedeniyle daha güvenli bir şekilde ulaştırılması gerektiren taşımacılık alanine verilen isimdir. Tehlikeli madde taşımacılığı nedir sorusu, verdiğimiz bu cevapla kısa bir şekilde yanıtlanabilir. ADR lojistiği olarak da adlandırılan bu lojistik türünde, çevredeki canlıların ve çevrenin genel olarak zarar görmeden operasyonel süreçlerin yönetilmesi esas alınır. Bu taşımacılık türü genel olarak birçok risk faktörü barındırır. Bu sebeple tehlikeli madde taşımacılığında depolama ve dağıtım işlemleri yüksek güvenlik prosedürleri altında yürütülmelidir.
Tehlikeli maddeler, birbirlerinden çok farklı özelliklere ve değişik yapılara sahip olabilirler. Bu maddelerin farklı içerikleri nedeniyle, arz ettikleri tehlikelerde farklılık gösterir. Bu sebeple taşıma koşullarının tamamı da farklı operasyonel süreçleri ifade eder. Bu maddeler katı, sıvı ve gaz olabilir. Aynı zamanda patlayıcı, yanıcı, zehirli ve bulaşıcı gibi risk faktörlerini barındırabilirler.
ADR, tehlikeli madde taşımacılığı konusunda uygulanan Avrupa sözleşmesidir. Bu sözleşmenin tehlikeli maddelerin karayolu ile taşımacılığına ilişkin bir yönergedir.
Bu sözleşme, tehlikeli madde taşımacılığında insan sağlığına ve çevreye zarar verilmeksizin, güvenli ve düzenli bir şekilde taşınmasını sağlayan karayolu yönergesidir. ADR, tehlikeli madde taşımacılığı belgesi olarak da ifade edilebilir. Tehlikeli madde taşınması için bu belgeye sahip olunması gerekir.
Bu sözleşme hem Avrupa Anlaşması hem de Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelikle, tüm kamu ve özel kuruluşları kapsar. Taşımacılıkta görev alan ekip, bir dizi eğitim aldıktan sonra tehlikeli madde taşımacılığı belgesi sahibi olabilir ve ADR lojistiğinde çalışabilir. Aynı zamanda tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan araçlar da ADR koşullarına uygun olmak zorundadır.
ADR tehlikeli sınıfları toplamda yedi farklı kategoride incelenebilir. Bazı kategorilerin alt sınıfları da vardır. Her sınıfın içerisinde yer alan tehlikeli maddelerin farklı bir istiflenme ve taşınma kuralı bulunabilir. Bu sınıfların tamamı şu şekildedir;
Tehlikeli maddelerin, yapılarından ve özelliklerinden kaynaklı olarak taşınma esnasında çevreye, hayvanlara ve insanlara zarar ver potansiyeli bulunur. Bu nedenle bu maddeler kendi aralarında birtakım kodlarla ayrılırlar.
Tehlikeli madde taşımacılığında yer alan harf kodları belirli anlamlara ve sembollere sahiptir. C kodu, aşındırıcı özelliğe sahip maddeleri işaret eder. Tuz ruhu, kezzap, nitrik asit ve kükürt asidi gibi malzemeler bu aşındırıcı maddeler arasında yer alır. Bu maddeler canlı doku ile temas ettiklerinde aşındırma özelliğine sahiptir. E kodu, patlayıcı özelliğe sahip maddeler için kullanılır. Pikrin asidin ve nitrogliserinin de içinde bulunduğu bu maddeler, belirli durumlarda patlama tehlikesine sahiptir. O kodu ise yanıcı etkisi bulunan maddeler için kullanılır. Hidrojen peroksit, oksijen gibi maddeler için bu kod kullanılır. Bu maddeler yangına sebep olabilir ve yangına müdahaleyi zorlaştıran ürünlerin başında gelir.
F harf kodu hafif yanıcı maddeleri işaret etmek için kullanılır. Ethanol ve benzin gibi maddeler bu sınıftadır. Bunun yanı sıra F+ kodu ise hidrojen ve ethin gibi maddelerde bulunurlar. T kodu zehirli, T+ kodu ise çok zehirli olarak ifade edilen maddelerde kullanılır. Çevreye zararlı olarak ifade edilen maddeler ise N koduyla etiketlenir.
Tehlikeli madde taşımacılığında birçok önlemin alınması, olası faciaların ve kazaların önüne geçecektir. Bununla birlikte tehlikeli madde taşımacılığında çalışan personelin; eğitimli, donanımlı ve deneyimli olması büyük önem arz eder. Yine tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan araçlar (frigorifik, tankerler, tenteli araçlar) gerekli belgelere sahip olmalı ve bakımları düzenli şekilde yapılmalıdır.
Lojistik alanının öncü şirketlerinden olan Integrated Service Solutions (ISS) tehlikeli madde taşımacılığında da, onlarca ülkede lojistik süreçleri yürütme kapasitesine sahiptir. Deneyimli kadrosu, çözüm odaklı yaklaşımı ve esnek operasyonel gücüyle ISS, gönderilerinizi güvenle varış noktasına ulaştırır. Siz de tehlikeli madde taşımacılığı alanında deneyimli ve uzman bir kadrodan hizmet almak için hemen iletişime geçebilirsiniz.