2023 GSS prim borçlarının yapılandırma süreci son günlerde milyonlarca vatandaşımızın yakından takip ettiği bir konu. Yükümlülerin borçlarının bir kısmından kurtulmaları ve bir kısmı için taksitlendirme imkanına sahip oldukları anlamına gelen GSS prim borçları sildirme ve yapılandırma sürecini içeren Torba Kanun teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) onaylandı ve gözler detaylara çevrildi.
Pek çok detayın belirlendiği yeni GSS affı ile birlikte sağlık hizmetlerinden yararlanamayan vatandaşlarımızın mağduriyetinin giderilmesi hedefleniyor. Genel Sağlık Sigortası ( GSS ) borçları nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanamayan vatandaşlarımız için af süreci ile ilgili merak edilen tüm detayları yazımızda derledik.
GSS vatandaşların tamamının ekonomik koşullarından bağımsız olarak sağlık hizmetlerinden yararlanılması için getirilen hizmettir. 1 Ocak 2012 tarihi itibari ile tüm vatandaşlarımız zorunlu GSS kapsamına alınırken, herhangi bir sigorta kolunda çalışmayan vatandaşlarımızın sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için GSS prim ödemesi şartı getirildi. GSS prim borcu bulunan vatandaşlarımız, kanuna göre sağlık hizmetlerinden faydalanamamaktadır.
GSS kapsamı belirlenirken herhangi bir istisna belirlenmeyerek nüfusu tamamı bu kapsama dahil edildi. Herhangi bir sigorta koluna bağlı çalışanların GSS primleri işverenlerce ödenirken, sigortası yatmayan vatandaşlar için gelir testi şartı koşuldu. Gelir testi yapılacak kişiler 18 yaş kriterine göre belirlendi.
Zorunlu GSS uygulaması bakmakla yükümlülük kriterine göre belirlendi. Sigortalı çalışan ile sigortalı çalışanın bakmakla yükümlü olduğu kişiler sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanabilirken, yükümlülük kalktığında gelir testi yaptırılarak test sonucuna göre GSS prim ödemesi öngörülen vatandaşlarımız için sağlık hizmetlerinden yararlanılması adına bu ödemeler zorunlu tutuldu. 18 yaş kriterine göre belirlenen ve bazı durumlarda 18 yaş kriterinin esnetilebildiği GSS zorunluluğu ile ilgili detaylar şu şekildedir:
2023 Yılında GSS prim borç affı Şubat ayında çıkması bekleniyor. 2022 Aralık ayında gündeme gelen GSS borç affı kanunu 2023 Şubat ayında netlik kazanarak yürürlüğe girilmesini bekliyoruz.
GSS affından yararlanabilecekler belirlenirken, mevcut GSS prim borçları nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanamayan vatandaşlarımız baz alındı. Bağ-Kur’lu çalışanlar kapsam dışında tutuldu. Kanun teklifinin yasalaşması halinde, takip eden 1 yıllık süre zarfında prim borcunun yüzde 50’sini ödeyen vatandaşlarımız, geriye kalan borçlarından muaf olabilecekler. GSS prim borçlarının yüzde 50’lik kısmı için peşin ödeme ile birlikte taksitli ödeme imkanı da tanınacağı kanun teklifi ile ilgili paylaşılan detaylarda öne çıktı.
GSS prim borçlarının %90 oranında silinmesi beklenmektedir. Henüz resmileşen bir süreç olmadığından dolayı buradaki oran değişebilir.
GSS prim borcu bulunanlara açılan davalar son teklifin yasalaşması ile birlikte ödeme durumuna göre şekillenecek. GSS prim borçları sildirme ve yapılandırma kapsamında borcunu peşin ödeyenler hakkında açılan davalar düşecek. Taksitli ödeme yapanların ise davaları taksit ödemeleri tamamlanıncaya kadar durdurulacak.
GSS prim borcu affı başvurusu için gelir testi yapılması gereklidir. Af ve yapılandırma kapsamından yararlanmak isteyen vatandaşlarımız, ikamet ettikleri il veya ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına ( SYDV ) müracaat ederek gelir testine girebilirler.
Test sonucu ise kapsamca belirlenen tutar altında prim borcu olanlar af kapsamından yararlanarak sağlık hizmetlerinden yeniden ücretsiz yararlanabilecek. İlgili tutarı aşan GSS prim borcu bulunan vatandaşlarımız ise peşin ya da taksitle ödeme yaparak sağlık hizmetlerinden yararlanmaya başlayabilecek.
GSS prim borcu yapılandırma işlemi de tıpkı af kapsamında olduğu gibi benzer prosedürde ilerleyecek. GSS prim borcu bulunan vatandaşlarımız, yapılandırma için ikamet ettikleri il veya ilçedeki kaymakamlıklarda hizmet veren SYDV’lere başvuruda bulunacak.
SYDV’lerde yapılacak gelir testi sonrası başvuru sahibinin 31 Aralık 2023 tarihine kadar olan borcu çıkartılacak. Yasa kapsamında 5 bin ya da 10 bin liralık kısım toplam borçtan düşülecek ve kalan tutar için ödeme opsiyonları sunulacak. Başvuru sahipleri taksitli ödeme fırsatından yararlanarak GSS prim borçlarını yapılandırabilecek.
GSS prim borcu sorgulaması SYDV’ler üzerinden yapılabildiği gibi e-Devlet aracılığı ile birkaç dakikada tamamlanabilmektedir. GSS affı kapsamında ne kadarlık bir borcu olduğunu ve ne kadarı için yapılandırmadan yararlanacağını öngörmek isteyen okurlarımız, e-Devlet üzerinden GSS prim borcu sorgulaması ile güncel borç bilgilerine ulaşabilirler.