İçerik
İşçilik ücret ve tazminat davaları nın temel dayanağı İş Yasaları düzenlemeleridir. İşçilik alacakları konusunda, İş Kanununda açık düzenleme olmayan hallerde Borçlar Kanunu düzenlemeleri dikkate alınır. İşçilik tazminatları ise iş ve sosyal güvenlik hukukunda, iş güvencesi ni sağlamak amacıyla oluşturulmuş düzenlemelerdir.
İşçilik alacaklarının başında ücret alacağı gelir. İşçilik ücret alacağı, öncelikle Anayasal bir haktır. Anayasa 18. maddesinde angaryanın (karşılıksız çalıştırma) yasak olduğu belirtilmiştir.
Ücret hakkı , aynı zamanda İş Kanununun işverene yüklediği en önemli yükümlülük olduğundan yasal ve son olarak da çalışma sözlü veya yazılı bir sözleşmeye dayandığından sözleşmesel bir hak teşkil etmektedir. Doğmuş olan ücretinin ödenmemesi, işçiye, iş sözleşmesini haklı nedenle fesih hakkı verir. İş sözleşmesini haklı nedenle fesheden işçi, işverende bulunan işçilik alacakları ile birlikte diğer şartlar mevcutsa kıdem tazminatı almaya da hak kazanır.
Fazla mesai ücreti de yine işverenin, işçiye karşı ücret ödeme yükümlülüğü kapsamındadır. Bunun dışında işçinin İş Kanunu veya İş sözleşmesi ile belirlenen genel tatillerde çalışmış olması ve yıllık ücretli izin hakkı nın kullandırılmamış olması durumunda, bu sürelere ilişkin de ücret alacağı hakkı doğacaktır.
En az bir yıl çalışmış olan işçinin iş akdinin işveren tarafından haksız olarak veya işçi tarafından haklı nedenle feshi halinde ise işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanacaktır. İşverenin ihbar süresine uymadan iş akdini haksız feshi aynı zamanda işçi lehine ihbar tazminatı hakkı doğuracaktır.
İşçilik alacak ve tazminatlarının her biri farklı şartlara, farklı zaman aşımı sürelerine ve farklı faiz uygulamalarına tabidir.
Ücret hakkının doğduğu tarihten itibaren 5 yıllık zaman aşımı na tabidir. Dava veya ihtarname ile talep edildiği tarihten itibaren faiz işler. Ücret alacağına işleyecek faiz, mevduata uygulanan en yüksek banka faizi dir. İşçinin ücret alacağı için dava açması halinde, ücretin ödendiğini ispat yükü işverene aittir.
Ücret hakkının doğduğu tarihten itibaren 5 yıllık zaman aşımına tabidir. Dava veya ihtarname ile talep edildiği tarihten itibaren faiz işler. Fazla çalışma ücreti alacağına işleyecek faiz, mevduata uygulanan en yüksek banka faizidir. İşçinin fazla mesai ücret alacağı için dava açması halinde, fazla çalışma yapıldığını ispat yükü işçiye; fazla mesai ücretinin ödendiğini ispat yükü işverene aittir.
İş akdinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıllık zaman aşımına tabidir. Dava veya ihtarname ile talep edildiği tarihten itibaren faiz işler. Yıllık ücretli izin alacağına işleyecek faiz yasal temerrüt faizi dir. Yıllık ücretli iznin kullandırıldığının veya iş akdi sonunda yıllık izin ücretinin ödendiğini ispat yükü işverene aittir.
İş akdinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıllık zaman aşımına tabidir. Dava veya ihtarname ile talep edildiği tarihten itibaren faiz işler. Genel tatil ücreti için işleyecek faiz mevduata uygulanan en yüksek banka faizidir. Hafta tatili ve genel tatillerde çalıştırıldığını ispat yükü işçiye, genel tatil ücretlerinin ödendiğini ispat yükü işverene aittir.
Yeni İş Mahkemeleri Kanunu düzenlemesine göre, kıdem tazminatı nı talep hakkı, iş sözleşmesinin fesih tarihinden itibaren beş yıldır. Yeni düzenlemenin yürürlüğe giriş tarihi olan 01.01.2018 tarihinden önce hak düşürücü süre işlemeye başlamışsa alacağın bu kısmı için eski kanundaki on yıllık süre, hak düşürücü süre nin henüz işlemeye başlamadığı kısım için ise beş yıllık hak düşürücü süre uygulanacaktır. Kıdem tazminatı alacağına uygulanacak faiz, bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiz oranıdır. Kıdem tazminatının ödendiğini ispat yükü işverene aittir.
Kıdem tazminatına hak kazanmanın şartları ve kıdem tazminatı davaları hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Kıdem Tazminatı Davaları )
İhbar tazminatını talep hakkı da Yeni İş Mahkemeleri Kanununda iş sözleşmesinin fesih tarihinden itibaren beş yıl olarak düzenlenmiştir. İhbar tazminatı alacağına uygulanacak faiz, yasal temerrüt faizidir. İhbar tazminatının ödendiğini ispat yükü işverene aittir.
Mersin iş hukuku avukatı tavsiye yazı : İşe İade Davası
İşe İade davasını n sonuçları, boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı konularında ayrıntılı bilgi için bkz. Boşta Geçen Süre Ücreti ve İşe Başlatmama Tazminatı
Mersin iş hukuku avukat hizmetleri, işe iade, işçilik ücret ve tazminat alacakları , iş kazası ve meslek hastalığı davaları ve hizmet tespit davaları hakkında hukuki destek için avukat ofisimizi arayabilirsiniz.
İş hukuku davaları, miras hukuku, tazminat hukuku, aile hukuku, sağlık hukuku, internet ve bilişim hukuku, uluslar arası hukuk davaları ile tüm avukatlık ve arabuluculuk çalışma alanlarımıza buradan ulaşabilirsiniz: Uzman Avukatlık Alanlarımız